Otyłość. Zawalcz o życie swojego dziecka!

Otyłość została uznana za pierwszą globalną epidemię XXI wieku. Źle się dzieje, bo Polska jest krajem, w którym liczba osób otyłych przyrasta najszybciej w Europie. Co gorsza, najszybciej tyją dzieci! Jak walczyć z epidemią otyłości i czy operacje bariatryczne są jedynym skutecznym rozwiązaniem w zaawansowanym stadium choroby?

[aktualizacja: 04’2021]

Otyłe dziecko to otyły dorosły

Badania pokazują, że jeśli dziecko w wieku 16 lat jest już otyłe, to ryzyko, że stanie się otyłym dorosłym wynosi aż 99%. Wniosek nasuwa się sam: za chwilę skala problemu w Polsce osiągnie porównywalne rozmiary do tej ze Stanów Zjednoczonych! I nie jest to powód do dumy…

W Stanach Zjednoczonych nie ma już ani jednego stanu, w którym byłoby mniej niż 30% osób otyłych. W Polsce wielu ludzi nie ma niestety świadomości, że są chorzy na otyłość i sami skracają sobie życie.

Szwedzkie badanie SOS (Swedish Obesity Study – przyp. red.) pokazuje, że osoby otyłe żyją przeciętnie od 8 do 20 lat krócej od tych, które mają prawidłową wagę ciała.

„Naszą zmorą jest to, że mimo opinii lekarza o szkodliwości picia alkoholu, palenia i otyłości, zawsze znajdzie się jakiś sąsiad, który pił, palił, był otyły i dożył stu lat. Ja tego nie neguję, ale takim myśleniem i porównywaniem sami sobie szkodzimy” – mówi prof. Michalik.

Profesor przytacza też przykład, że najbardziej znanym człowiekiem, który pił, palił, był otyły i dodatkowo otrzymał Nagrodę Nobla był Winston Churchill. Niestety – to tylko on jeden. 99% pozostałych osób chorych na otyłość zaczyna z jej powodu chorować.

Otyłość to ciężka choroba, która skraca życie, obniża jego jakość, powoduje, że osoby otyłe są piętnowane, stygmatyzowane, mniej wydajne w pracy. Tacy ludzie zamykają się w domach, nie pracują albo tracą pracę. To ludzie, którzy w wieku 25 lat chorują na cukrzycę i nadciśnienie , a młodzi mężczyźni stają się impotentami.

Kiedy kończy się nadwaga, a zaczyna otyłość?

Do określenia masy ciała używany jest indeks masy ciała (BMI). Norma wynosi od 19 do 25. Między 25. a 30. mówimy już o nadwadze, a powyżej 30 – o otyłości. Takie osoby powinny być bezwględnie leczone!

Jak obliczyć BMI? – wzór

Wskaźnik Body Mass Index (BMI) oblicza się w bardzo prosty sposób. Masę ciała w kilogramach dzielimy przez wzrost w metrach do kwadratu. Swój wskaźnik BMI możesz sprawdzić TUTAJ

Przeczytaj także: Nadwaga i otyłość – czy tylko takie szkody wyrządza dziecku cukier?

Otyłość – ilu Polaków dotyczy ten problem?

„Niestety bardzo wielu, powinniśmy operować ok. 450 000 osób, a operujemy zaledwie 3 000 rocznie!” – tłumaczy prof. Michalik. A przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele. Po pierwsze, w katalogu świadczeń nie ma jeszcze chirurgicznego leczenia otyłości. Drugą przyczyną jest obniżona świadomość problemu.

Czyż nie jest tak, że traktujemy osobę otyłą jak sympatycznego grubaska, a nie osobą chorą? Zalecenie, żeby mniej jeść, a więcej się ruszać jest doskonałe, tyle że nie do zrealizowania. A to dlatego, że otyłość to już CHOROBA!

Organizm odczytuje odchudzanie jako próbę wyniszczenia i natychmiast uruchamia mechanizmy kompensacyjne, wyrównujące, zapobiegające utracie masy ciała. Stąd znany wszystkim efekt jo-jo…

I tak do wagi 140 kg sprzed odchudzania dorzucamy jeszcze kilka, kilkanaście kilogramów. Po roku osoba otyła waży już 155 kilogramów. W pewnym wieku równowaga metaboliczna organizmu ustawia się na takim poziomie, że organizm potrzebuje coraz więcej kalorii.

Operacje bariatryczne – czy obawy pacjentów są uzasadnione?

Śmierć – tego pacjenci boją się najbardziej. Jednak przy typu operacjach wskaźnik śmiertelności jest taki sam, jak w przypadku operacji zapalenia wyrostka robaczkowego. Statystycznie wynosi zaledwie 0,2%. Czy warto więc podjąć ryzyko? Na to pytanie musimy odpowiedzieć sobie sami.

W Kandzie przeprowadzono ciekawe badanie! Porównano 5 000 osób otyłych, które przeszły operacje bariatryczne z losami 5 000 osób otyłych, które nie poddały się leczeniu operacyjnemu. Ich losy śledzono przez 5 lat.

Co się okazało? Śmiertelność w grupie osób nieoperowanych była o 89% większa! Ten stan rzeczy wynika z chorób towarzyszących otyłości, takich jak: nagła śmierć sercowa, zator pnia płucnego, nadciśnienie czy cukrzyca.

Trzeba więc powiedzieć sobie jasno i dobitnie:  otyłość jest śmiertelną chorobą, która skraca życie!

Jak powinna wyglądać modelowa ścieżka prowadzenia pacjenta bariatrycznego?

Operacje bariatryczne to rozwiązanie, które musi być dobrze przemyślane. Przede wszystkim pacjent powinien podjąć świadomą decyzję, że chce leczyć swoją chorobę. Powinien także uświadomić sobie, że jest chory! Warto, aby wtedy zgłosił się do chirurga bariatry – najlepiej do ośrodka, który ma na koncie dużą liczbę operacji, ponieważ takie ośrodki gwarantują największe bezpieczeństwo.

Po odbyciu pierwszej rozmowy z chirurgiem pacjent powinien zapoznać się na spokojnie z materiałami, które otrzymał. To między innymi karta zgody na zabieg, w której wymienione są wszystkie możliwe powikłania i zagrożenia. Z ewentualnymi pytaniami oraz wątpliwościami powinien wrócić do lekarza i szukać na nie odpowiedzi jeszcze przed operacją.

Decyzja o operacji powinna być świadoma, a pacjent musi mieć pełne zaufanie do lekarza! Jeśli lekarz bariatra nie widzi innych przeciwwskazań medycznych, np. zaburzeń psychicznych czy uzależnień, wspólnie z pacjentem podejmują decyzję o operacji bariatrycznej,

Operacja bariatryczna nie ma na celu zmienić życie pacjenta w koszmar. „To nie jest tak, że potem niczego nie wolno: jeść nie wolno i pić nie wolno. Wręcz przeciwnie! Zabieg jest wykonywany po to, żeby tym ludziom żyło się lepiej. I rzeczywiście, gros pacjentów przychodzi po zabiegu i mówi nam, że narodzili się na nowo i zyskali nowe życie” – tłumaczy prof. Michalik.

UWAGA: zanim pacjent podejmie ostateczną decyzję o operacji, powinien się zapoznać z wieloma ośrodkami bariatrycznymi. Dlaczego? Chory wybierając miejsce leczenia niejako wiąże się z danym ośrodkiem. Operacja wymaga bowiem także kontroli w okresie pooperacyjnym.

Czy operacje bariatryczne są odwracalne?

„Praktycznie wszystkie operacje są nieodwracalne. Jeżeli wycinamy część żołądka, to wiadomo, że narząd nie odrasta. Jeżeli zmieniamy przebieg pokarmu przez przewód pokarmowy, to w tym odcinku, który został wyłączony z pasażu dochodzi do pewnych zmian w błonie śluzowej. Ale wycięcie wyrostka też jest nieodwracalne. W zasadzie większość operacji jest nieodwracalnych” – mówi prof. Michalik.

Nie należy natomiast myśleć, że chirurgia bariatryczna okalecza. W medycynie zawsze jest „coś za coś”. Tutaj pacjent zyskuje zdrowie, poprawia swoją jakość życia i wydłużamy je.

Otyłość – potrzebujemy edukacji zdrowotnej wśród dzieci i rodziców!

Zatrważający jest fakt, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie. Czy zatem zmiany w żywieniu dzieci to zamach na ich wolność, to zbyt restrykcyjne przepisy czy dbałość o zdrowie młodego pokolenia, które już ma nadwagę? Odsyłamy Was do wcześniejszego artykułu na ten właśnie temat ⇒ TUTAJ

Odpowiedzmy sobie przy tej okazji, czy najedzone dziecko to zdrowe dziecko? Przekarmianie dzieci jest obecnie poważnym problemem. Zwłaszcza, że osoby opiekujące się maluchami najczęściej robią to nieświadomie, nie znając konsekwencji tego postępowania, o czym pisaliśmy ⇒ TUTAJ.

Dietetyk i psycholog? Tego typu opieka powinna być obowiązkowa!

Konsultacje dietetyka oraz psychologa powinny być obowiązkowe a każdy przypadek oceniany indywidualne. Rozmowa z pacjentem zawsze wnosi bardzo dużo informacji!

„Musimy jednak pamiętać, że ludzie chorujący na otyłość to często ludzie ubodzy. W Polsce nie ma niestety systemu bezpłatnych porad dietetycznych czy psychologicznych. Jeżeli chirurg bariatra ma do wyboru zoperowanie pacjenta, dla którego problemem jest zakup biletu na PKS, żeby mógł dojechać do ośrodka bariatrycznego, to lepiej jest operować, spełniając jednocześnie samemu rolę dietetyka czy psychologa, niż restrykcyjnie żądać od człowieka spełnienia wszelkich warunków, które bardzo często są nie do spełnienia” – podsumowuje profesor.