Witamina D i jej nieznane oblicza [cukrzyca, nowotwory, choroby sercowo-naczyniowe]!

Witamina D jest niezbędnym składnikiem zapewniającym prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Niestety, według ostatnich badań ponad 80% Polaków cierpi z powodu jej niedoboru! Co jest tego przyczyną, jakie są zdrowotne skutki niedoboru witaminy D i kiedy powinniśmy rozważyć jej suplementację?

[aktualizacja: 11’2020]

Witamina D – ponad 80% Polaków ma jej niedobór!

Szacuje się, że aż 80% Polaków zmaga się z niedoborem witaminy D, co zmusza nas do postawienia wielu pytań min.:

• jaką rolę pełni w naszym organizmie witamina D?
• co jest przyczyną jej niedoboru?
• czy i jak należy suplementować witaminę D?
• i co z innymi witaminami?

Witamina D jest syntetyzowana głównie w naszej skórze pod wpływem światła słonecznego. Ze względu na klimat w Polsce, synteza ta zachodzi tylko od kwietnia do września, w godzinach od 10.00- 15.00, czyli w okresie kiedy większość z nas jest w pracy, szkole etc. Wystarczy również pochmurny dzień, aby synteza nie zachodziła w ogóle!

Witamina D jest niezbędnym elementem do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale niezwykle trudno osiągnać i utrzymać jej właściwy poziom.

Niestety nie jest możliwe pokrycie zapotrzebowania na witaminę D wyłącznie pożywieniem. Wiadomo jednak, że na obszarze Ameryki Północnej, gdzie zastosowano wzbogacenie produktów spożywczych w witaminę D, problem niedoboru tej substancji jest zdecydowanie mniejszy. Podobnie w Azji, gdzie z kolei spożycie oleju rybnego jest na tyle duże, że minimalizuje deficyt witaminy D.

Przeczytaj także: Witamina D3 – działanie, wytyczne, dawkowanie w grupach ryzyka!

Witamina D. Dlaczego jest tak ważna dla naszego organizmu?

Powszechnie znany wpływ witaminy D na układ kostny nie jest jedyną jej zaletą, a właściwie początkiem długiej listy! Oprócz korzyści dla gospodarki wapniowo-fosforanowej udowodniono, że witamina D zapobiega infekcjom, chorobom autoimmunologicznym, czy nawet nowotworom!

Badania wykazują, że zmniejsza ona również ryzyko rozwoju raka sutka, prostaty, czy jelita grubego. Istnieje również związek niedoboru witaminy D z ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 1 i 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.

Witamina D – czy każdy z nas powinien oznaczać jej poziom we krwi?

Pomimo tak dużego ryzyka niedoboru witaminy D3 nie każdy musi oznaczać jej poziom. Istnieją specjalne zalecania, w których jednostkach chorobowych należy taki poziom badać i regularnie kontrolować. To m.in.: pacjenci z krzywicą, osteomalacją, nadczynnością przytarczyc, przewlekłą niewydolnością nerek, niewydolnością wątroby, zespołami złego wchłaniania etc.

Wskazówka:

Witamina D jest dostępna w każdej aptece i można ją także kupić w internecie. Aktualne porównanie cen produktu w kapsułkach znajduje się pod tym linkiem.

Witamina D dostępna jest także w postaci płynu. To ciekawa opcja zwłaszcza dla dzieci, które z reguły mają lęk przed połykaniem lekarstw. Krople są niestety droższe niż kapsułki, ale wygoda stosowania może być ważnym argumentem. Porównanie cen witaminy D w płynie do sprawdzenia pod tym linkiem.

To również może Cię zainteresować: Wapń w diecie – kiedy mamy problemy z jego wchłanialnością?

Kto powinien suplementować witaminę D?

Obecne wytyczne mówią o konkretnych dawkach witaminy, jakie powinniśmy przyjmować nawet, gdy nie stwierdza się jej niedoborów!

Noworodki i niemowlęta 

1) od urodzenia do 6. miesiąca życia:
– niemowlęta karmione piersią – dawką 400 IU/dobę,
– karmione mlekiem modyfikowanym – dawka 400 IU/dobę( łącznie z diety oraz suplementów),
2) między 6. a 12. miesiącem życia dawka 400–600 IU/dobę w zależności od ilości witaminy D dostarczanej z pokarmu.

Dzieci i nastolatki (1–18 lat):

– 600–1000 IU/dobę, zależne od masy ciała, w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca.

Dorośli (>18 rż.) 

– dawka 800–2000 IU/dobę, zależnie od masy ciała, w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca. Osoby powyżej 65. roku życia powinny suplementować witaminę D przez cały rok.

Czy osoby zdrowe powinny suplementować wszystkie witaminy?

Coraz więcej naukowych doniesień mówi, że NIE. Badania wskazują wręcz, że taka suplementacja może przynieść wiele skutków niepożądanych!

Wyjątkiem jest właśnie omawiana witamina D. Wytyczne podają jasno, że powinna być suplementowana nawet przez osoby zdrowe!

Wieloośrodkowe badania mówią także o ogromnej roli witaminy D w leczeniu szerokiej gamy chorób, które wiążą się z jej niedoborem. Należy jednak pamiętać, ze sama witamina nie jest panaceum na wszystkie dolegliwości i schorzenia!

Uwaga: rozpoczęcie suplementacji warto skonsultować ze swoim lekarzem!

Dowiedz się więcej! Zajrzyj także do naszego działu: WITAMINY I MINERAŁY

Bibliografia:

1. Płudowski P., Kaczmarewicz E. i wsp.: Wytyczne suplementacji witaminą D dla Europy Środkowej: Rekomendowane dawki witaminy D dla populacji zdrowej oraz dla grup ryzyka deficytu witaminy D. Endokrynol. Pol. 2013;
2. Żukowska-Szczechowska E., Kiszka B.: Niedobór witaminy D – rozpoznawanie i postępowanie w celu redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na cukrzycę. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2011
3. Śledzińska K., Góra-Gębka M., Kamińska B., Liberek A.: Plejotropowe działanie witaminy D ze szczególnym uwzględnieniem jej roli w chorobach układu pokarmowego u dzieci. Med. Wieku Rozw. 2010