„Lampka wina w ciąży nie zaszkodzi”. Taki mit funkcjonuje w wielu polskich domach. Nic bardziej mylnego! Pamiętajmy, że nawet najmniejsza dawka alkoholu może zaszkodzić dziecku. FASD to inaczej zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń związanych z ekspozycją płodu na alkohol.
[aktualizacja: 07’2020]
Termin FASD (Fetal Alkohol Spectrum Disorder), czyli Poalkoholowe Uszkodzenie Płodu określa cały zespół objawów mogących wystąpić u dzieci, których matki spożywały alkohol etylowy w czasie ciąży.
Czym jest FASD?
FASD to inaczej zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń związanych z ekspozycją płodu na alkohol. Alkohol etylowy, działając na nienarodzone dziecko, powoduje powstawanie zmian w budowie ciała, wad rozwojowych wielu narządów, a przede wszystkim ośrodkowego układu nerwowego. Może także zagrażać jego życiu.
Uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego objawia się zaburzeniami neurorozwojowymi, w tym rozwoju emocjonalnego i mowy, opóźnieniem rozwoju psychoruchowego, upośledzeniem umysłowym, padaczką, ADHD, zaburzeniami z kręgu autyzmu, zaburzeniami w relacjach społecznych, skłonnością do uzależnienia od alkoholu i innych używek.
Tak więc zaburzenia związane z ekspozycja płodu na alkohol mogą dotyczyć najważniejszych sfer funkcjonowania dziecka.
FASD rozpoznaje się u 1,8 % populacji!
Fetal Alcohol Syndrom (FAS) i Fetal Alcohol Effects (FAE) składające się na FASD, są zaburzeniami często nie do wyleczenia. Gdy matka pije w ciąży, cząsteczki alkoholu z łatwością przedostają się przez łożysko do organizmu dziecka już w drugim tygodniu życia płodowego!
Szczególnie wrażliwy na działanie alkoholu jest mózg płodu i już w czasie ciąży może on zostać uszkodzony.
WAŻNE! Eksperci wskazują, że alkohol powoduje więcej szkód w rozwijającym się płodzie, niż inne substancje łącznie z marihuaną, heroiną i kokainą!
Najczęstszym objawem spowodowanym piciem przez matkę alkoholu w ciąży jest dysmorfia twarzy i niska masa ciała noworodka.
FASD warunkuje nie tylko wygląd dziecka.
Dysmorfia twarzy to między innymi rozstawione oczy, nieproporcjonalnie krótki, szeroki nos i mała żuchwa, brak rynienki podnosowej oraz wąska górna warga. To jednak tylko wierzchołek góry lodowej, bo takie dziecko ma też często:
- opóźnienie rozwoju,
- zaburzenia równowagi,
- zaburzenia wzroku,
- jest nadpubudliwe,
- ma trudności z przetwarzaniem nadmiernej ilości bodźców,
- jest łatwowierne,
- może też mieć problemy ze skupianiem się, z pamięcią, a także niskie poczucie wartości!
Jak radzić sobie z problemem?
Jak podkreśla nasza Ekspertka, do problemu trzeba podejść dwojako. Są bowiem kobiety uzależnione, które nie są w stanie z nałogu picia zrezygnować w ciąży. I nimi powinien zająć się terapeuta! Są też kobiety sporadycznie, tylko okazjonalnie sięgające po alkohol, gdy nie wiedzą jeszcze, że są w ciąży.
Niezwykle ważne i istotne jest to, aby lekarze uświadamiali swoje pacjentki – przyszłe mamy i uczulali je na to, że alkohol może tak bardzo zaszkodzić ich nienarodzonemu dziecku.
Leczenie dziecka z FASD opiera się na pomocy psychologicznej, fizjoterapeutów i neurologopedów. Bardzo ważne jest środowisko, rodzina, które mogą w istotny sposób pomóc takiemu dziecku. Trzeba jednak pamiętać, że to jest już działanie po czasie. FAS to wada wrodzona, która jest niestety nieuleczalna.
Podcast do wysłuchania
O problemie FASD można przeczytać szerzej na stronie internetowej Fundacji Fastryga, która zajmuje się tym problemem na poziomie ogólnopolskim: www.fas.edu.pl.
Gościem Tomasza Zielenkiewicza była Katarzyna Dyląg – lekarz pracujący w Centrum Kompleksowej Diagnostyki i Terapii dla Dzieci z FASD działającego w Szpitalu Dziecięcym Św. Ludwika.
Tak,tak – a świstak siedzi i zawija je w sreberka…..Od dzisiaj będę dzieciom podawać marychę, gdyż to mniej szkodliwe niż piwo!
Dzięki za komentarz! We wszystkim warto mieć umiar, ale są rzeczy o których ciężko dyskutować. Alkohol ma naprawdę dramatyczny wpływ na płód. Oczywiście każda matka sama podejmuje decyzje czym się raczy w trakcie ciąży.