Atopowe zapalenie skóry to jedna z najczęstszych przewlekłych chorób skóry o charakterze ogólnoustrojowym. Charakteryzuje się uporczywym świądem i bolesnymi zmianami zapalnymi skóry. W Polsce dotyka aż 15-30% dzieci oraz 2-10% dorosłych, a mimo to wciąż jest chorobą nierozumianą i wykluczającą z życia społecznego. AZS to poważna choroba immunologiczna, która odciska silne piętno na życiu pacjenta i jego rodziny. Nie tylko obniża jego jakość, ale wpływa także na stan psychiczny chorego!
aktualizacja 09’2020
Zrozumieć AZS
Chcąc zwrócić uwagę społeczeństwa na problemy osób zmagających się z atopowym zapaleniem skóry Fundacja Edukacji Społecznej wraz z członkami Koalicji na rzecz AZS rozpoczęła ogólnopolską kampanię społeczną “Zrozumieć AZS”. Otwarcie kampanii odbyło się 10 września 2019 roku w Warszawie i zbiegło się z Światowym Dniem AZS obchodzonym co roku w dniu 14 września.

Atopowe zapalenie skóry – choroba całego organizmu
AZS to poważna choroba immunologiczna, która odciska piętno na życiu pacjenta i jego rodziny. Znacznie obniża jego jakość i wpływa na stan psychiczny chorego.
– Skóra pacjenta jest sucha i zaczerwieniona, pęka i łuszczy się, ma także tendencję do liszajowacenia. W fazie zaostrzenia pojawiają się również pęcherzyki, a sącząca się z nich wydzielina tworzy strupki – mówi prof. zw. dr hab. n. med. Joanna Narbutt, Konsultant Krajowy w dziedzinie Dermatologii i Wenerologii, Kierownik Katedry Dermatologii i Kliniki Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Kierownik Oddziału Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej WSS im. dr. Wł. Biegańskiego w Łodzi, członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.
– Atopowe zapalenie skóry to choroba całego organizmu, dlatego AZS wymaga kompleksowego leczenia i rozpoznania zarówno zmian skórnych, jak i innych schorzeń, które mogą towarzyszyć chorobie – podkreśla prof. dr hab. n. med. dr h. c. Roman J. Nowicki, specjalista dermatolog i alergolog, kierownik Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (PTA) i Oddziału Morskiego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego (PTD), przewodniczący Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych (PTCA).
Świąd – najbardziej dokuczliwy objaw AZS
Swędzenie jest najbardziej dokuczliwym i niebezpiecznym objawem AZS, ponieważ wpływa nie tylko na fizyczność, a także na psychikę pacjenta.
Świąd utrudnia normalne funkcjonowanie pacjenta i jest tak silny, że chorzy nie radzą sobie z nim. Wielu z nich drapie się do krwi i zadaje sobie ból, a także cierpi na bezsenność i zaburzenia koncentracji. Nieustanne drapanie skóry uszkadza jej strukturę i zwiększa ryzyko infekcji bakteryjnych.
Niemalże 50% pacjentów odnosi wrażenie, że choroba jest uciążliwa dla otoczenia. Ponadto pacjenci są zmęczeni uczuciem świądu. Mają trudności z zasypianiem co prowadzi do drażliwości i zespołu deficytu uwagi, które skutkują pogorszeniem relacji społecznych.
Stygmatyzacja i wykluczenie społeczne pacjentów z AZS
Pacjenci chorujący na AZS ze względu na uporczywy świąd, nawracające zmiany zapalne i sączące się rany są stygmatyzowani i wykluczani z życia społecznego.
Atopowe zapalenie skóry nie jest chorobą zakaźną!
Chorzy na AZS spychani są na margines życia społecznego. Większość z nich odczuwa wstyd i zakłopotanie z powodu swojego wyglądu, a w obawie przed odrzuceniem rezygnują z interakcji społecznych! AZS wpływa jednak nie tylko na wygląd, ale także na jego życie osobiste i zawodowe. Pacjenci bardzo często nie mogą wykonywać niektórych zawodów. Ograniczenia fizyczne i częste zwolnienia chorobowe utrudniają normalne funkcjonowanie na rynku pracy.
Atopowe zapalenie skóry zmniejsza wydajność pracy i jest przyczyną dłuższych nieobecności.
Według badania ankietowego przeprowadzonego w sierpniu i wrześniu 2019 roku na grupie 306 pacjentów przez ekspertów z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w ramach kampanii “Zrozumieć AZS” aż 37% chorych odpowiedziało, że muszą korzystać z dłuższych zwolnień lekarskich. Bardzo często w takich sytuacjach pacjenci z AZS zmuszeni są do rezygnacji z pracy. Niestety wiąże się to również z narastającymi problemami finansowymi.
Depresja i myśli samobójcze
AZS powoduje dyskomfort fizyczny i psychiczny chorych.
Uporczywe dolegliwości i problemy towarzyszące AZS bardzo silnie oddziałuje na samoocenę chorego. Pacjenci zwykle patrzą na siebie przez pryzmat choroby i wydaje im się, że nie mogą być szczęśliwi. Atopowe zapalenie skóry wzmaga negatywne myślenie, frustrację, bezsilność oraz poczucie osamotnienia i niezrozumienia, które skutkują depresją i myślami samobójczymi.
Szacuje się, że aż 40% pacjentów z AZS wymaga opieki psychologicznej.
Jak zauważa Agata Stola, specjalistka zdrowia publicznego zajmująca się zagadnieniami chorób cywilizacyjnych, terapeutka uzależnień, trenerka personalna i członkini Zarządu Fundacji Edukacji społecznej inicjatora kampanii “Zrozumieć AZS”, sytuacji nie poprawia też kreowany przez social media “kult nieskazitelnej skóry” (ang. flawless skin).
Chorzy na AZS stronią od kontaktów społecznych w świecie realnym. Zatracają się w wirtualnej przestrzeni, która daje im poczucie komfortu i bezpieczeństwa. – Jak wynika z przeprowadzonej w ramach kampanii ankiety, ponad 85% ankietowanych nigdy nie korzystało z pomocy psychologa w ramach świadczeń NFZ. Musimy edukować i zmieniać postrzeganie chorych w społeczeństwie, by żyło im się lepiej – podsumowuje Agata Stola.
Przeczytaj także: Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Kampania “Zrozumieć AZS”
“Zrozumieć AZS” to ogólnopolska kampania społeczna poświęcona atopowemu zapaleniu skóry mająca na celu zmianę postrzegania Atopowego Zapalenia Skóry i zwrócenie uwagi na problemy chorych.
Każdego dnia chorzy na AZS muszą zmagać się z wieloma trudnościami. Kampania ma na celu pogłębienie wiedzy i świadomości społeczeństwa.
Inicjatorem kampanii i Koalicji na rzecz AZS jest Fundacja Edukacji Społecznej. Jako organizacja pozarządowa podejmujea działania na rzecz uświadamiania społeczeństwa w zakresie problemów społecznych i zdrowotnych.
Członkami koalicji są organizacje pacjentów z chorobami skóry: Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych, AMICUS Fundacja Łuszczycy i ŁZS, Unia Stowarzyszeń Chorych na Łuszczycę i ŁZS, Świętokrzyskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę “Razem Raźniej” oraz eksperci:
- prof. zw. dr hab. n. med. Joanna Narbutt, Konsultant Krajowy w dziedzinie Dermatologii i Wenerologii, Kierownik Katedry Dermatologii i Kliniki Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Kierownik Oddziału Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej WSS im. dr. Wł. Biegańskiego w Łodzi, członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.
- prof. dr hab. n. med. dr h. c. Roman J. Nowicki, specjalista dermatolog i alergolog, kierownik Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego (PTA) i Oddziału Morskiego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego (PTD), przewodniczący Rady Naukowej Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych (PTCA).
- prof. dr hab. n. med. Jacek Szepietowski, Kierownik Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Prorektor ds. Rozwoju Uczelni Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Honorowy Prezes Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.
- prof. nadzw. dr hab. n. med. Witold Owczarek, Kierownik Kliniki Dermatologii CSK MON Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, Konsultant Krajowy w zakresie dermatologii i wenerologii Wojskowej Służby Zdrowia, członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Amerykańskiej Akademii Dermatologii (AAD), Stowarzyszenia Lekarzy Dermatologów Estetycznych, Europejskiego Stowarzyszenia Dermatologii Estetycznej i Kosmetycznej (ESCAD).
Patronat nad kampanią objęło Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Więcej informacji na temat kampanii na www.zrozumiecazs.pl

Znakomita kampania. Myślę, że w końcu uświadomi to nasze społeczeństwo czym tak naprawdę jest AZS.
Warto pamiętać, że z AZS da się normalnie żyć ! Trzeba tylko odpowiednio pielęgnować skórę, na zewnątrz i od wewnątrz. Mi pomogła dieta opracowana przez lekarza i kosmetyki Atopis z novaclear – skóra jest nawilżona i uspokojona
Warto uświadamiać na temat AZS. Dla mnie najgorszy w chorobie jest świąd skóry, który czasem uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Przetestowałam wiele emolientów z różnym skutkiem. Od roku czasu stosuje exomega. Najlepiej sprawdza się mleczko , które łagodzi i koi moja skórę, oraz zmniejsza uczucie swędzenia