Skuteczna pomoc i opieka nad chorym przewlekle bywa ogromnym wyzwaniem, zarówno logistycznym, jak i emocjonalnym. To niezwykle trudna sytuacja, w której pomocy potrzebują także opiekunowie. Organizacja opieki, podawanie leków, przygotowywanie posiłków oraz kontakty z lekarzem i godzenie tego z domowymi obowiązkami niejednokrotnie okazują się być ponad siły osób sprawujących stałą opiekę nad chorym. Dlaczego mimo tylu obciążeń często odrzucamy pomoc i tak trudno nam o nią poprosić?
Dlaczego opiekunowie osób chorych tak często odrzucają pomoc?
Choroba w rodzinie jest nie lada wyzwaniem, z którym muszą mierzyć się także bliscy chorego. Na ich barkach spoczywa organizacja opieki, podawanie leków i kontakty z lekarzem. Jak pogodzić to wszystko z dbaniem o dom i codziennymi obowiązkami? Pomimo tak dużego obciążenia, opiekunowie osób przewlekle chorych bardzo często odrzucają pomoc oferowaną przez innych.
Wyniki badania przeprowadzonego w ramach kampanii „Żywienie medyczne – twoje posiłki w walce z chorobą”, realizowanej przez Fundację Nutricia pokazują, że aż połowie opiekunów zdarzyło się zrezygnować z oferowanej pomocy w opiece nad chorym.
Najczęstszym powodem jest niechęć do bycia postrzeganym jako osoba słaba – wymienia ją aż 31% badanych. Na drugim miejscu znalazła się niechęć do poczucia bycia ciężarem dla innych, deklarowane przez 29% opiekunów osób chorych. Co zatem stoi na przeszkodzie dobrej i skutecznej komunikacji? Podstawowym narzędziem powinna być szczera rozmowa. Nie zawsze jednak jest to proste zadanie, a wiele osób nie wie, jak się do niej zabrać.
Z badani wynika, że największymi przeszkodami w komunikacji opiekunów z osobami bliskimi są zmęczenie sytuacją (deklarowane przez 48% badanych) oraz wzajemne niezrozumienie (40%).
Niemalże połowa opiekunów uważa, że bliscy nie rozumieją ich sytuacji i potrzeb. Wymierne korzyści i rozwiązanie problemu mogłaby przynieść właśnie rozmowa. Aż 62% badanych opiekunów zdaje sobie sprawę, że wygospodarowanie większej ilości czasu na rozmowę mogłoby poprawić komunikację oraz jej skuteczność.
Jak prosić o pomoc i poprawić komunikację z bliskimi?
Należy przede wszystkim zadbać o swobodę i zaufanie podczas trudnych rozmów. Aż 1/4 badanych wyznała, że w ich trakcie czuje się skrępowana. Warto odblokować się psychicznie, by umieć przyjmować pomoc oraz wsparcie oferowane przez innych. Opiekując się osobą chorą trzeba mieć wystarczająco dużo siły i energii. Dlatego tak ważne jest dbanie także o samego siebie. Trzeba umieć nazywać swoje potrzeby i szukać sposobu rozwiązywania problemów.
Proszenie o pomoc i przyjmowanie wyciągniętej dłoni nie jest przejawem słabości!
Opiekun musi odblokować się na pomoc, aby być dobrym wsparciem dla osoby, która potrzebuje jego opieki. Powinien umieć prosić o pomoc, ale również ją przyjmować. Kluczowe jest także nazywanie swoich potrzeb i mówienie o nich otwarcie. Warto nauczyć się komunikowania i mówienia, jakiego rodzaju pomocy potrzebujemy. Według wyników badań zrealizowanych na potrzeby Fundacji Nutricia największą barierą jest poczucie obciążenia i niezrozumienia potrzeb opiekuna.
Opiekun musi zacząć mówić o swoich emocjach, nazywać swoje potrzeby i rozmawiać o nich z bliskimi.
Aby być dobrym opiekunem i jednocześnie nie zatracać samego siebie, trzeba umieć prosić o pomoc i otwarcie komunikować o swoich uczuciach! Jeśli opiekun nie zadba o własne potrzeby emocjonalne i fizyczne, nie będzie dobrym wsparciem dla chorego!
To może Cię zainteresować: Psychoonkolog – potrzebne wsparcie dla każdego chorego onkologicznie!
Nie bój się rozmawiać na wszystkie tematy!
Na problem rozmowy o własnych potrzebach i oczekiwaniach w obliczu choroby bliskich zwraca uwagę także piosenkarka Natalia Kukulska, która opiekowała się swoją babcią w ostatnich latach jej życia. „W którymś momencie całe moje życie było dostosowane do jej potrzeb. Pełniłam po trochu rolę gosposi, niani, psychologa, ordynatora szpitala i dietetyka. Byłam zmęczona ponad siły, przez co czasem zniecierpliwiona” – mówi piosenkarka. Jak zauważa, wyrażanie emocji i mówienie o swoich potrzebach mogłoby ułatwić jej ten trudny czas.
„Dialog, rozmowa i wsłuchanie się wzajemnie w swoje potrzeby – to coś, co możemy zrobić na co dzień, w każdej chwili”, mówi piosenkarka Natalia Kukulska.
Również Honorata Kołodziejczyk, pielęgniarka zajmująca się chorymi żywionymi dojelitowo mówi, jak istotne jest rozmawianie o wszystkim, co nas dotyka. Otwarta i nieskrępowana rozmowa, a także dzielenie się własnymi doświadczeniami i rozwiązaniami może przynieść wymierne korzyści. Zarówno dla samego chorego, jak i jego opiekuna!
Zwykła, szczera rozmowa oraz prośba o pomoc mogą być początkiem wdrażania nowych rozwiązań, które poprawią komfort życia chorego i jego opiekuna.
Jednym z częstych problemów opieki nad chorym jest właściwe żywienie, które wymaga dużych nakładów czasu oraz odpowiedniego przygotowania. Z badania realizowanego na potrzeby fundacji wynika, że aż 34% opiekunów samodzielnie przygotowuje posiłki dla swoich podopiecznych. Niestety często zdarza się, że pomimo starań nie pokrywają one całego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Chorzy nierzadko odmawiają również ich spożywania. To może rodzić jeszcze większą frustrację!
Odpowiednie żywienie to podstawa opieki nad osobą chorą. Niestety jednocześnie może być problemem, który będzie wymagał szczerej rozmowy nie tylko z podopiecznym, ale także lekarzem.
Warto szukać przyczyn problemu właśnie poprzez otwartą rozmowę. Rozwiązaniem może być żywienie medyczne, które ułatwia codzienną opiekę nad chorym. Co więcej, gotowe preparaty odżywcze mogą pozytywnie wpływać na jego kondycję i samopoczucie.
Posłuchaj podcastu: Niedożywienie u przewlekle chorych.
Podcasty do wysłuchania
Zachęcamy również do wysłuchania krótkich komentarzy psychoonkologa Adriany Sobol oraz pielęgniarki dlugoterminowej Honoraty Kołodziejczyk.
