Fundacja DKMS realizuje swoją misję nieprzerwanie już od 2008 roku. Każdy pacjent potrzebujący przeszczepu szpiku ma dzięki niej szansę odnalezienia swojego genetycznego bliźniaka, który może podarować mu życie. Fundacja edukuje również społeczeństwo na temat samej idei dawstwa szpiku i zajmuje się rejestracją nowych dawców oraz rozszerzaniem bazy. O tym, dlaczego warto oddawać szpik i kto może zostać dawcą mówią Magdalena Przysłupska, rzecznik prasowa Fundacji DKMS oraz Renata Rafa, dawczyni i członek fundacji.

Kto może zostać dawcą i dlaczego warto nim zostać?

Białaczka, chłoniaki, niedokrwistość, szpiczak mnogi, czy wrodzony brak odporności są chorobami leczonymi przez przeszczepienie szpiku, jeśli chory nie reaguje na inne metody leczenia, np. radioterapię lub chemioterapię. Przeszczep szpiku jest terapią ratunkową, pozwalającą układowi odpornościowemu funkcjonować.

Pacjent, który nie reaguje na inne metody leczenia kwalifikuje się do przeszczepienia szpiku.

Przeszczep szpiku to jedna z metod leczenia nowotworów krwi, mająca na celu odtworzenie zniszczonego szpiku chorego. Zabieg polega na przekazaniu choremu krwiotwórczych komórek macierzystych pobranych od zdrowego dawcy. Kto zatem może nim zostać? Warto mieć świadomość, że decyzja o zostaniu dawcą musi być świadoma. Rejestracja w bazie to pewnego rodzaju deklaracja: kiedy będę potrzebny, nie zawaham się pomóc. To priorytet działania Fundacji DKMS, która zajmuje się poszukiwaniem dawców szpiku.

Potencjalny dawca szpiku musi być osobą zdrową, ważącą co najmniej 50 kg i nie mającą również zbyt dużej nadwagi.

To podstawowe kryteria, które musi spełniać dawca. Warto jednak wiedzieć, że może zostać nim tylko osoba pełnoletnia, ale poniżej 60. roku życia. Powinna również być obywatelem kraju, w którym została zarejestrowana jako dawca lub przebywać nim przez dłuższy czas. Wiąże się to z pełną gotowością do oddania szpiku w momencie, gdy bedzie on potrzebny.

Kto może zostać dawcą szpiku?

  • osoba w wieku 18-60 lat,
  • BMI potencjalnego dawcy nie może przekraczać 40,
  • osoba w w pełni zdrowa (możliwość oddania szpiku całkowicie uniemożliwiają: przebyta żółtaczka typu B i C, zakażenie HIV, osteoporoza, nadczynność tarczycy, udar mózgu i zawał serca).
dawca szpiku

Bliźniak genetyczny. Dlaczego jego znalezienie jest trudne?

Znalezienie potencjalnego dawcy (bliźniaka genetycznego) może być nie lada wyzwaniem. W Polsce około 800 pacjentów kwalifikuje się do przeszczepienia szpiku od dawcy niespokrewnionego. Niestety wciąż wielu z nich nie znajduje go w bazie. Z tego względu Fundacja DKMS ciągle rejestruje nowych, potencjalnych dawców, aby takie sytuacje zdarzały się jak najrzadziej.

Niestety zaledwie 25% pacjentów znajduje zgodnego dawcę wśród swojej rodziny. Pozostali chorzy muszą szukać swojego genetycznego bliźniaka w bazach, takich jak baza Fundacji DKMS.

Ludzkie DNA, a właściwie jego wycinek potrzebny do przeszczepienia szpiku, to ponad 5 miliardów różnych kombinacji! Stąd pacjent, który ma rzadki genotyp ma niewielkie szanse na znalezienie swojego genetycznego bliźniaka. Ciągłe poszerzanie bazy potencjalnych dawców szpiku to jedyna możliwość zwiększenia prawdopodobieństwa dopasowania dawcy i biorcy.

Genetyczny bliźniak to potencjalny dawca mający zgodność tkankową z pacjentem w układzie HLA na poziomie 9 lub 10/10. Mówi się wtedy o pełnej lub prawie pełnej zgodności, która jest podstawą do przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych lub szpiku.

fundacja DKMS

To może Cię zainteresować: Dlaczego warto regularnie wykonywać badania laboratoryjne?

Zostań dawcą szpiku! Jak wygląda proces rejestracji w bazie DKMS?

Z racji trwającej pandemii COVID-19 do bazy dawców szpiku można dołączyć także bez wychodzenia z domu. Wystarczy wejść na stronę www.dkms.pl i wypełnić odpowiedni formularz. W podjęciu decyzji przydatne będą materiały dostępne na stronie, które zawierają niezbędne informacje nie tylko o samej idei oddawania szpiku, ale również o przeciwwskazaniach do zostania dawcą.

Potencjalny dawca otrzymuje pakiet rejestracyjny, który dostarczany jest  przez kuriera na adres wskazany w formularzu.

W pakiecie rejestracyjnym znajdują się szczegółowe informacje, jak prawidłowo pobrać wymaz. Po jego pobraniu z wewnętrznej strony policzka wraz z wypełnionym formularzem odsyła się go do siedziby fundacji. Po przebadaniu przesłanych próbek i rejestracji danych w bazie potencjalnych dawców. Później postaje juz tylko czekanie na telefon. To tylko tyle i aż tyle, bo od tej decyzji może zależeć czyjeś życie!

fundacja DKMS

Swoją rejestrację i sam zabieg oddania szpiku wspomina Pani Renata Rafa. „Niespełna dwa miesiące po rejestracji spotkała mnie niespodzianka – telefon z Fundacji DKMS. Później wszystko potoczyło się bardzo szybko i zostałam dawcą”. Podkreśla także, że to niesamowite i bezcenne doświadczenie móc uratować komuś życie. Warto także wspomnieć, że niezwykle wzruszającym momentem są także spotkania bliźniaków genetycznych. W Polsce może dojść do wymiany kontaktów dawcy i biorcy po dwóch latach od przeszczepu, jeśli obie strony tego chcą.

Fundacja DKMS obala mity dotyczące zostania dawcą

Pracownicy fundacji walczą z mitami, które zniechęcają wielu potencjalnych dawców szpiku. Cały czas starają się także edukować ludzi, aby nie obawiali się rejestracji w bazie. W społeczeństwie panuje błędne przekonanie, że oddanie szpiku jest bolesne. Nieprawdą jest również to, że otrzymanie telefonu z fundacji wymaga natychmiastowej reakcji. Procedura trwa średnio około 3 miesięcy i zależy przede wszystkim od stanu zdrowia pacjenta. Chory oczekujący na transplantację musi być do niej odpowiednio przygotowany, co nierzadko wiąże się również z dłuższym oczekiwaniem na pobranie materiału i sam przeszczep.

Obawy wielu potencjalnych dawców wynikają z braku odpowiedniej wiedzy na temat oddawania szpiku oraz mitów. Jednym z nich jest przekonanie że szpik pobiera się z kręgosłupa. Nic bardziej mylnego!

UWAGA: szpiku kostnego nie pobiera się z kręgosłupa, a z talerza kości biodrowej! To dwie największe kości ludzkiego organizmu, z którego pozyskuje się odpowiednią ilość materiału przeszczepowego. I co najważniejsze – pobranie szpiku kostnego nie boli! Zabieg nie jest przyjemny, ale przeprowadza się go w pełnym znieczuleniu. Warto także wiedzieć, że poprzedzają go kompleksowe badania. Mają one na celu wykluczenie ewentualnych przeciwskazań do zostania dawcą, a także upewnienie się, że pobranie szpiku jest w pełni bezpieczne dla samego dawcy.

Świadomość tego, że stawką jest życie drugiego człowieka powinna być motywacją do pokonania wszystkich obaw związanych z zostaniem dawcą szpiku!

fundacja DKMS

Podcast do wysłuchania

Zachęcamy do wysłuchania całej rozmowy z Panią Magdaleną Przysłupską, rzecznik prasową Fundacji DKMS oraz Panią Renatą Rafą, dawczynią szpiku i członkinią fundacji.

Zajrzyj także do artykułu i posłuchaj podcastu: Rak prącia -przyczyny, objawy, diagnostyka i możliwości leczenia

Zapytaj lub skomentuj:

Napisz komentarz
Podaj swoje imię