Roczne dziecko bardzo szybko się rozwija, dlatego tak ważne jest codzienne dostarczanie mu wszelkich niezbędnych składników odżywczych. W codziennym menu maluszka nadal dużą rolę odgrywa mleko, ale pojawia się również coraz więcej posiłków stałych. Zastanawiasz się, jak komponować jadłospis rocznego dziecka? Podpowiadamy!
Co powinien zawierać jadłospis rocznego dziecka?
Jadłospis rocznego dziecka powinien być urozmaicony i odpowiednio zbilansowany. W codziennym menu roczniaka powinny znaleźć się 3-4 posiłki główne i 1-2 uzupełniające, złożone ze składników pochodzących z pięciu zalecanych grup spożywczych:
- produktów zbożowych, np. pieczywo, kasza, makaron;
- warzyw;
- owoców;
- produktów białkowych, m.in. mleko, produkty mleczne, jaja, mięso;
- tłuszczów[1].
Jadłospis rocznego dziecka powinien zawierać wartościowe produkty pochodzące ze sprawdzonych źródeł. Jeśli masz taką możliwość, w warzywa i owoce zaopatruj się u lokalnych rolników i sadowników. Jeżeli chcesz mieć pewność co do jakości produktów, możesz podawać dziecku również posiłki ze słoiczków, które spełniają surowe normy bezpieczeństwa i poddawane są wielokrotnym kontrolom jakości.
W diecie małych dzieci szczególnie istotne są tłuszcze, które dostarczają małym organizmom energii niezbędnej do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Najcenniejsze tłuszcze to te nienasycone i wielonienasycone, dlatego zaleca się spożywanie m.in. oliwy, oleju sojowego i oleju rzepakowego[2]. W jadłospisie rocznego dziecka powinny znaleźć się też ryby morskie, które są cennym źródłem kwasów omega-3.
Czego unikać, komponując jadłospis rocznego dziecka?
Roczne dziecko nie powinno jeść wysoko przetworzonej żywności, np. parówek czy topionych serów, a także dań typu fast food, serów pleśniowych oraz surowych jajek, mięs i ryb. Nie zaleca się również podawania maluchom grzybów, ponieważ są ciężkostrawne, a ich spożycie grozi zatruciem pokarmowym.
Jadłospis rocznego dziecka powinien być także wolny od słonych przekąsek, słodyczy i słodkich napojów gazowanych, które nie wnoszą nic wartościowego do diety. Mogą jedynie przyczynić się do powstania nieprawidłowych preferencji żywieniowych oraz wystąpienia nadwagi, cukrzycy oraz próchnicy.
Przygotowując posiłki dla roczniaka, należy pamiętać, aby ich nie dosalać i nie dosładzać. W celu podwyższenia walorów smakowych do zupy czy sosu można dodać zioła np.: bazylię, tymianek, oregano czy rozmaryn.
Małe dzieci nie powinny również spożywać potraw smażonych w głębokim tłuszczu. Najlepiej przygotowywać im posiłki gotowane na parze, pieczone lub duszone. Jeżeli zdecydujesz się na podanie roczniakowi smażonej potrawy, nie używaj tłuszczu lub skorzystaj z jego małej ilości[1].
Rola wody w diecie roczniaka
W jadłospisie rocznego dziecka nie może zabraknąć czystej wody. Dzieci szybciej tracą płyny, gdyż ich powierzchnia skóry jest proporcjonalnie większa niż u osób dorosłych[1].
Woda szybko gasi pragnienie, nie zawiera cukru i kalorii. Maluchom najlepiej podawać wodę źródlaną lub niskozmineralizowaną, o niskiej zawartości sodu i siarczanów. Można również podawać dziecku wodę z kranu, jednak musi być ona przegotowana i wystudzona (a najlepiej również przefiltrowana).
Przez pierwsze pół roku życia niemowlę powinno być karmione wyłącznie mlekiem matki. Nie ma wówczas konieczności dodatkowego dopajania, ponieważ pokarm naturalny zaspokaja głód i pragnienie dziecka. Po ukończeniu 6. miesiąca życia malucha do jego codziennego menu można wprowadzić wodę i nie zrażać się, jeśli początkowo nie będzie zainteresowany jej piciem. Niemowlę przyzwyczajone do mleka może nie polubić od razu smaku czystej wody, ale z czasem powinno go zaakceptować.
Jeśli dziecko wykształci nawyk picia wody we wczesnym dzieciństwie, chętnie będzie sięgać po nią również w starszym wieku – nawyki ukształtowane w pierwszych 1000 dniach życia mają dużą szansę przetrwania aż do dorosłego życia[3].
W jadłospisie rocznego dziecka mogą pojawić się soki owocowe, ale w ograniczonych ilościach. Maluchy między 1. a 3. rokiem życia mogą spożywać maksymalnie 120 ml soku dziennie[4]. Ograniczenia te związane są z wysoką zawartością cukrów prostych, których nadmierne spożycie może prowadzić m.in. do powstania próchnicy i nadwagi u dziecka.
Jadłospis rocznego dziecka – o czym należy pamiętać?
Menu roczniaka powinno składać się z różnorodnych posiłków, które smakują maluszkowi i zachęcają go do jedzenia. Warto postawić na ciekawy wygląd serwowanych dań oraz spożywać posiłki razem z dzieckiem.
Komponując jadłospis rocznego dziecka, pamiętaj, aby uwzględnić w nim składniki ze wszystkich zalecanych pięciu grup spożywczych. Zapewnij maluchowi 3 pełnowartościowe posiłki: śniadanie, obiad i kolację oraz 1 lub 2 przekąski, np. świeże owoce na drugie śniadanie lub/i podwieczorek. Nie podawaj dziecku chrupek kukurydzianych czy innych „zapychaczy” między posiłkami – dziecko może wówczas odmówić zjedzenia pełnowartościowego obiadu czy kolacji na rzecz bezwartościowego produktu.
Źródła:
- https://www.bebiklub.pl/niemowle/zywienie/dieta-niemowlaka/jadlospis-rocznego-dziecka
- https://www.bebiklub.pl/niemowle/zywienie/dieta-niemowlaka/5-filarow-zdrowego-zywienia-dzieci-poznaj-je-wszystkie
- https://1000dni.pl/ciaza-i-porod/woda-najlepszy-napoj-od-poczatku-zycia
- https://www.bebiprogram.pl/dziecko-rozwoj-i-zywienie/zywienie/schemat-zywienia-dziecka/jak-zywic-male-dziecko
