Lukrecja gładka powinna znaleźć się w domowej apteczce. Sprawdź dlaczego!

Lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra) to bardzo ważne lecznicze zioło, ujmowane od dawna w wielu farmakopeach. W medycynie chińskiej jest obecna i ceniona od kilku tysięcy lat. Wśród zakresów aktywności lukrecji gładkiej potwierdzonych wynikami badań naukowych jest między innymi działanie immunostymulujące i przeciwwirusowe. Badania nad lukrecją wykazały bezpośrednie hamowanie wzrostu wirusów, takich jak między innymi wirus koronawirusa, związany z ciężkim zespołem ostrej niewydolności oddechowej (SARS)!

Lukrecja gładka. Co warto o niej wiedzieć?

Lukrecja gładka pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego oraz Azji Środkowej i Mniejszej. Bardzo często jest też uprawiana na potrzeby lecznicze. Lukrecja swoją nazwę – Glycyrrhiza – zawdzięcza greckim słowom glykis – słodki i rhiza – korzeń.

Surowcem leczniczym jest okorowany korzeń lukrecji z rozłogami – Radix Glycyrrhizae zbierany z roślin trzy- i czteroletnich.

Korzeń lukrecji od kilku tysięcy lat obecny jest w medycynie chińskiej. Znano go też już w starożytnej Grecji, Rzymie i Indiach. W XV wieku w Europie w swojej pracy „Buch der Natur” opisywał ją niemiecki uczony Konrad von Megenberg. Nieco później, bo w XV wieku, rozpowszechnili ją benedyktyni. O jej uprawach w Europie, w tym także w Polsce, wspominał także polski zielarz Szymon Syreniusz. W swoim „Dykcyonarzu roślinnym”, wydanym w latach 1786-1788, wymienia ją też przyrodnik Jan Krzysztof Kluk.

Głównym składnikiem aktywnym korzenia lukrecji jest saponina trójterpenowa glicyryzyna (kwas glicyryzynowy). Występuje ona w korzeniu w stężeniu 6-10%. Flora jelitowa hydrolizuje ten składnik do kwasu glicyrytenowego i części cukrowej. Sprawia to, że oba składniki mogą być wchłonięte do organizmu.

W lecznictwie używana jest także przetworzona lukrecja, z której usunięto cząsteczkę glicyryzyny. To tzw. lukrecja deglicyryzynowana (DGL), stosowana w leczeniu wrzodów. W takim przetworzonym produkcie aktywnymi składnikami pozostają flawonoidy.

Inne aktywne składniki lukrecji obejmują: flawonoidy (m.in. ikwirytygeninę, ramnolikwirytynę, neolikwirytynę, likoflawonol, likoizoflawony AiB, glabrol, glabrydyną, glabron, glizaryną, kumatakeninę i inne) oraz pochodne izoflawonu; chalkony (izolikwirytygenina, neozolikwirytyna, ramnoizoli-kwirytyna, likochalkony AiB, echinatyna); kumaryny (np. umbelliferon, likumaryna, herniaryna); triterpenoidy; oraz polisacharydy kwaśne, skrobia, żywice, sterole, ligniny, aminokwasy, cukry, gumy i olejki lotne.

Zakres aktywności lukrecji gładkiej

Lukrecja stosowana jest już od kilku tysięcy lat. Dawniej używana była jako środek:

• łagodzący, 
• wykrztuśny, 
• przeciwkaszlowy,
• łagodnie przeczyszczający. 

Zioło jest bardzo ważnym lekiem w medycynie chińskiej. W lecznictwie ludowym stosowana była w leczeniu wrzodów, astmy, zapalenia gardła, malarii, bólu brzucha, bezsenności i infekcjach. Wiele z tych tradycyjnych zastosowań zostało potwierdzonych w badaniach naukowych.

Ze względu na obfitość substancji czynnych znajdujących się w surowcu (niekiedy o przeciwnych sobie działaniach), lukrecja jest ziołem mocnym i wykazującym wiele różnorodnych aktywności.

Aktywność sekretolityczna lukrecji

Dzięki obecności saponin w korzeniu lukrecji, zioło obniża napięcie powierzchniowe płynów. Wpływa to na zmniejszenie lepkości śluzu zalegającego w górnych drogach oddechowych. Dodatkowo obserwujemy także zwiększenie wydzielania śluzu i efekt wykrztuśny. Stąd wskazania do stosowania surowca w kaszlu i stanach zapalnych górnych dróg oddechowych.

Aktywność estrogenna lukrecji gładkiej

Z jednej strony kwas glicerytynowy wykazuje antagonizm w stosunku do działań estrogenów – zwłaszcza egzogennych, a z drugiej strony lukrecja działa estrogennie w związku z obecnością izoflawonów. Działanie rośliny jest więc wypadkową działań obu tych składników. 

Uważa się, że działanie lukrecji zależne jest od poziomu estrogenów w organizmie. Gdy poziom ten jest wysoki – lukrecja hamuje działanie estrogenów, a gdy jest zbyt niski – wzmacnia ich działanie.

Istotna jest również dawka lukrecji, która ma znaczenie w badaniach nad estrogenozależnym nowotworem piersi. Małe i średnie dawki lukrecji mogą wspierać aktywność transkrypcyjną i proliferację komórek nowotworowych, a dopiero duże dawki będą działać cytotoksycznie.

Aktywność pseudoaldosteronowa lukrecji

Znajdujące się w lukrecji glicyryzyna i kwas glicyretynowy hamują 5-β-reduktazę, czyli enzym odpowiedzialny u ludzi za inaktywację kortyzolu, aldosteronu i progesteronu. Hamując rozkład tych hormonów, podnoszą ich poziom w organizmie. Dodatkowo sama lukrecja wykazuje działanie podobne do mineralokortykoidów (choć około cztery razy słabsze niż aldosteron) i wiąże się z receptorami dla aldosteronu. 

Efektem przyjmowania dużych dawek lukrecji przez dłuższy czas może być więc tzw. zespół pseudoaldosteronizmu. 

Zespół pseudoaldosteronizmu charakteryzuje się wzrostem ciśnienia tętniczego, obniżeniem stężenia potasu, zatrzymywaniem sodu i wody oraz niską aktywnością reninową osocza. Aby jednak taki stan wywołać, potrzebne są dawki 0,7 do 1,4 g glicyryzyny, co odpowiada w przybliżeniu 10-14 g surowca dziennie. Sugeruje się, że taki efekt mógłby zostać wykorzystany w leczeniu lżejszej postaci choroby Addisona czyli ciężkiej niewydolności nadnerczy.

Działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne lukrecji

Lukrecja ma istotne działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Z jednej strony jej składniki wiążą się z receptorami glukokortykoidowymi i działają podobnie do kortyzolu. Z drugiej jednak wykazuje też działania antagonistyczne do kortyzolu. To chociażby: aktywacja oksygenazy tryptofanowej, akumulacja glikogenu wątrobowego, stymulacja syntezy cholesterolu w wątrobie, hamowanie atrofii grasicy czy hamowanie syntezy i wydzielania ACTH, czyli hormonu adrenokortykotropowego.

Glicyryzyna jednakże wzmacnia niektóre działania kortyzolu, takie jak hamowanie tworzenia przeciwciał czy reakcje na stres i stany zapalne (hamuje przemianę kortyzolu w kortyzon poprzez hamowanie działania enzymu dehydrogenazy11-β-dehydroksysteroidowej).

W badaniach przeprowadzonych na modelu zwierzęcym zauważono, że glicyryzyna hamuje indukowane eksperymentalnie reakcje alergiczne, takie jak zjawisko Arthusa, zjawisko Schwartzmana i anafilaksja Forssmana. Wywiera także działanie przeciwzakrzepowe oraz hamuje aktywność enzymu fosfolipazy A2, który rozkłada fosfolipidy błon komórkowych. Dzięki temu działa przeciwzapalnie na błony śluzowe przewodu pokarmowego oraz przyspiesza proces gojenia owrzodzeń.

Glicyryzyna działa również immunosupresyjnie i przeciwzapalnie, hamując syntezę prostaglandyny E2 (PGE2) w makrofagach.

Inne substancje czynne zawarte w lukrecji (np. glabrydyna i likochalkon A) również wykazują działanie przeciwzapalne, co zauważono w badaniach. Z kolei kwas glicyryzynowy przywraca równowagę pomiędzy limfocytami Th1 i Th2 (zmniejszając poziom Th2) oraz stabilizuje komórki tuczne, zmniejszając wydzielanie mediatorów zapalenia.

Lukrecja – działanie immunostymulujące i przeciwwirusowe

Zarówno glicyryzyna, jak i kwas glicyretynowy indukują interferon, co wiąże się ze znacznym działaniem przeciwwirusowym. Interferon bowiem, wiążąc się z powierzchnią komórek, stymuluje syntezę wewnątrzkomórkowych białek blokujących transkrypcję wirusowego DNA. Dodatkowo aktywacji ulegają makrofagi i jednocześnie zwiększa się aktywność komórek NK (natural killer).

Prowadząc badania na kulturach komórkowych, zauważono bezpośrednie hamowanie wzrostu takich wirusów jak: wirus krowianki, wirus Epsteina-Barra, wirus choroby Newcastle, wirus pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej, koronawirusa związany z ciężkim zespołem ostrej niewydolności oddechowej (SARS) i HIV. 

W przypadku wirusa opryszczki pospolitej 1 (HSV-1) doszło do jego nieodwracalnej inaktywacji. Podawanie glicyryzyny myszom z opryszczkowym zapaleniem mózgu zwiększyło ich przeżywalność średnio około 2,5 razy i znacznie zmniejszyło replikację HSV-1 w mózgu.

Lukrecja a efekty przeciwnowotworowe

Spośród składników lukrecji, którym można przypisać działanie przeciwnowotworowe, wyróżniają się flawonoidy i kumaryny. Wyizolowane składniki badano zarówno in vitro na komórkach nowotworowych raka piersi i prostaty, jak i na chorujących myszach. 

W badaniach zauważono, że efekt zależy od dawki. Małe i średnie dawki sprzyjały rozwojowi komórek nowotworowych, za to duże działały cytotoksycznie i zmniejszały ilość przerzutów.

Aktywność antybakteryjna i przeciwgrzybicza lukrecji

Ekstrakty alkoholowe z lukrecji wykazywały aktywność przeciwdrobnoustrojową in vitro przeciwko:

• Helicobacter pylori,
• Staphylococcus aureus (w tym szczepy oporne na antybiotyki),
• Streptococcus mutans,
• Mycobacterium smegmatis,
• Bacillus subtilis,
• S. pyogenes,
• Haemophilus influenzae,
• Moraxella catarrhalis,
• Candida albicans.

Za to działanie odpowiadają głównie izoflawonoidy, słabsze działanie wykazują saponiny.

Lukrecja – pozostałe działania

Ochrona wątroby

Za działanie ochronne wątroby odpowiada kwas glicyretynowy, który hamuje peroksydację lipidów i wytwarzanie wolnych rodników.

Efekt wzmacniania pamięci

Po przeprowadzeniu badań na myszach zaobserwowano, że poprawiła się u nich zdolność uczenia oraz pamięć w teście labiryntu i biernego unikania. Podejrzewa się, że mają tu znaczenie właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne lukrecji – składnikiem aktywnym jest tu glabrydyna. Wskazuje się także na wpływ lukrecji na ułatwienie transmisji cholinergicznej w układzie nerwowym.

Aktywność metaboliczna

Glabrydyna, izoflawonoid wyizolowany z surowca, po podaniu myszom z chorobą kłębuszków nerkowych poprawiał wydalanie białka z moczem oraz poziomy całkowitego cholesterolu, kreatyniny w surowicy i azotu mocznikowego we krwi.

Preparaty, z których korzysta się w badaniach klinicznych dzielą się na:

• preparaty lukrecji deglicyryzowanej (DGL)
• preparaty lukrecji zawierające glicyryzynę
• olejek flawonoidowy z lukrecji (LFO)
• preparaty z kwasem glicyretynowym do stosowania miejscowego

Lukrecja pozbawiona glicyryzyny (DGL)

Aby pozbawić surowiec działań niepożądanych, usunięto z niego glicyryzynę, zachowując skuteczność gojenia wrzodów trawiennych. Mechanizm działania lukrecji DGL w odróżnieniu od leków nie polega na zmniejszeniu kwasowości żołądka, a na stymulacji mechanizmów obronnych i gojeniu uszkodzonych błon śluzowych. 

Na skutek przyjmowania lukrecji pozbawionej glicyryzyny (DGL) poprawia się:

• dopływ krwi do uszkodzonej błony śluzowej 
• liczba komórek wytwarzających śluz chroniący błony śluzowe 
• ilość śluzu wytwarzanego przez komórki 
• żywotność komórki jelitowej 

Ponadto kilka flawonoidowych składników lukrecji wykazało znaczną aktywność przeciwko Helicobacter pylori, w tym także przeciwko szczepom opornym na antybiotyki.

Przy wrzodach żołądka pacjentów leczono dawkami 760 mg trzy razy na dobę przez miesiąc. Uzyskano znaczne zmniejszenie rozmiarów owrzodzenia (78% w porównaniu do 34% w grupie placebo) oraz całkowite wyleczenie (44% do 6% w grupie placebo). Lukrecja DGL wypadała też o wiele lepiej niż leki zobojętniające kwas solny, takie jak cymetydyna czy ranitydyna. Chociaż efekt końcowy był podobny, to lukrecja DGL nie wywierała żadnych skutków ubocznych.

Postuluje się, że wskazane jest profilaktyczne stosowanie lukrecji DGL w celu zapobiegania wrzodom u pacjentów wymagających długotrwałego przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych i kortykosteroidów. W badaniach przeprowadzonych na ludziach wykazano, że zmniejsza ona krwawienia żołądka wywołane aspiryną.

Lukrecja DGL jest również skuteczna w przypadku wrzodów dwunastnicy. W badaniu przeprowadzonym na pacjentach z ciężkimi wrzodami dwunastnicy używano jednak dużo wyższych dawek: 3 g na dzień przez osiem tygodni lub 4,5 g na dzień przez szesnaście tygodni. Wszyscy pacjenci już w ciągu 5-7 dni wykazali znaczną poprawę stanu zdrowia, a w trakcie rocznej obserwacji nie wymagali operacji. Zadziałały obie dawki, jednak znacznie skuteczniejsza była dawka wyższa.

Lukrecję DGL zastosowano też w formie 200 mg rozpuszczonych w 200 ml ciepłej wody do płukania ust cztery razy dziennie w nawracającym aftowym zapaleniu jamy ustnej. U 15 z 20 pacjentów nastąpiło całkowite wygojenie owrzodzeń w ciągu trzech dni stosowania..

I tu ważna uwaga! Wydaje się, że aby skutecznie leczyć wrzody trawienne, lukrecja DGL powinna mieszać się ze śliną. DGL może promować uwalnianie związków ślinowych, które stymulują wzrost i regenerację komórek żołądka i jelit. DGL w postaci kapsułek nie okazał się skuteczny. Standardowa dawka dla DGL to dwie do czterech tabletek do żucia 380 mg pomiędzy posiłkami lub 20 minut przed posiłkiem. Zażywanie DGL po posiłkach wiąże się ze słabymi wynikami. Przyjmowanie lukrecji DGL  należy kontynuować przez 8-16 tygodni, w zależności od odpowiedzi.

Doustne preparaty lukrecji zawierające glicyryzynę

Najważniejszym wskazaniem do stosowania preparatów lukrecji zawierających glicyryzynę są przeziębienia wirusowe i bakteryjne. Wykazują one bowiem działanie wzmacniające odporność oraz działanie  przeciwdrobnoustrojowe. Istnieją też inne wskazania:

Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)

Sugeruje się przydatność preparatów lukrecji zawierających glicyryzynę w zespole napięcia przedmiesiączkowego (PMS) – ze względu na działanie antyestrogenowe i hamujące rozkład progesteronu (glicyryzyna i kwas glicyretynowy). Izoflawony z lukrecji wykazywały zdolność do hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny, a zatem mogą również wykazywać pewne działanie przeciwdepresyjne w PMS. Stosowanie tych preparatów należy rozpocząć dwa tygodnie przed spodziewanym okresem.

HIV i AIDS

Zachęcające wyniki otrzymano po przeprowadzeniu badań klinicznych na pacjentach z HIV i AIDS. W przypadku HIV pacjentom podawano doustnie 150-225 mg glicyryzyny przez 2-7 lat. Okazało się, że żaden z badanych pacjentów nie miał progresji zaburzeń immunologicznych i u żadnego nie rozwinął się AIDS, co zdarzyło się za to w grupie kontrolnej. 

Efektem podawania  glicyryzyny u pacjentów z HIV i AIDS jest prawie natychmiastowa poprawa funkcji odpornościowej. 

Pacjentom z AIDS podawano glicyryzynę dożylnie w dawce od 400 do 1600 mg/dzień. Po miesiącu stosowania u 5 z 6 pacjentów zaobserwowano zmniejszenie lub zanik antygenu P24 wskazującego na aktywną chorobę. Wydaje się, że warto rozważyć kolejne takie próby w dalszej przyszłości.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C

Preparat lukrecji zawierający glicyryzynę był podawany także pacjentom z HIV, AIDS oraz z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B i C. Składał się z 0,2% glicyryzyny, 0,1% cysteiny i 2,0% glicyny w roztworze soli fizjologicznej. Wykazano, że glicyna zawarta w preparacie zapobiega efektom aldosteronowym glicyryzyny, podczas gdy cysteina wspomaga wątrobę w reakcjach detoksykacji. 

Okazało się, że preparat ten poprawia czynność wątroby i obniża poziom enzymów wątrobowych. Był on szczególnie przydatny dla pacjentów z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C, którzy nie reagują na interferon oraz u innych chorych, których z różnych powodów nie można leczyć.

Sugeruje się również przydatność lukrecji w ostrej przerywanej porfirii (AIP) – ze względu na jej zdolność do hamowania  5-β-reduktazy.

Podczas prób zastosowania lukrecji w zespole metabolicznym zauważono redukcję tkanki tłuszczowej, poprawę kontroli poziomu glukozy we krwi, obniżenie cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów oraz obniżenie skurczowego ciśnienia krwi.

Aktywność pseudoaldosteronu, którą wykazuje lukrecja wykorzystuje się w próbach leczenia choroby Addisona. Lukrecja ma działanie przeciwzapalne, wzmacnia działanie kortykosteroidów własnych organizmu, ale także leków takich jak prednizon i prednizolon. Oceniano również możliwość stosowania jej łącznie z lekami NLPZ w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) ze względu na możliwość wzmocnienia ich działania terapeutycznego. Dodatkowym działaniem pożądanym byłaby jej ochronna rola na śluzówki przewodu pokarmowego, a co za tym idzie zmniejszenie niepożądanych skutków terapii lekami.

Glicyryzyna jest od 50 do 100 razy słodsza niż sacharoza. Z tego względu lukrecję można stosować również jako środek słodzący lub aromatyzujący, aby zamaskować gorzki smak innych leków.

Flawonoidowy olejek z lukrecji

W olejku flawonoidowym z lukrecji powinno znajdować się około 30% polifenoli z glabrydyną standaryzowaną na 3%. Praktycznie nie ma w nim glicyryzyny i kwasu glicyryzynowego.

Jest on obiecującym środkiem przeciw otyłości, gdyż zmniejsza aktywność specyficznych enzymów w przemianach tłuszczowych. Skutkuje to redukcją tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej, wykazaną w badaniach na zwierzętach i ludziach. Najlepszy efekt osiągnięto po 8 tygodniach leczenia, stosując 900 mg olejku na dzień.

Co ciekawe, w innym badaniu wykazano zdolność powyższego olejku do zwiększania masy mięśniowej starszych pacjentów w okresie rekonwalescencji. Tu dawka skuteczna wynosiła już tylko 300 mg dziennie.

Badania bezpieczeństwa wykazały, że olejek z lukrecji jest bezpieczny w dawce do 1200 mg na dzień.

Flawonoidy zawarte w lukrecji (nie tylko w tym olejku, ale i w całym preparacie) działają spazmolitycznie. Zmniejsza się napięcie w obrębie żołądka i jelit, oskrzeli i dróg żółciowych, a tylko nieznacznie w obrębie układu moczowego i narządów rodnych. Nie ma takiego wpływu na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych i mięsień sercowy. W ten sposób lukrecja przeciwdziała dyskinezji w obrębie dróg żółciowych, spowodowanej nadmiernym napięciem ścian przewodów żółciowych i zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej. Tym samym zwiększa przepływ żółci do dwunastnicy. 

W badaniach in vivo flawonoid likwirytygenina nie tylko działał spazmolitycznie, ale wpływał na motorykę żołądka i jelit w sposób zależny od dawki. W małych dawkach hamował pasaż żołądkowo-jelitowy, w dużych go przyspieszał.

Zastosowanie zewnętrzne lukrecji

Porównując w badaniach zewnętrzne stosowanie kwasu glicyretynowego i kortyzonu wykazano, że ten pierwszy jest nawet nieco bardziej skuteczny w leczeniu egzemy, atopowego zapalenia skóry, kontaktowego i alergicznego zapalenia skóry oraz łuszczycy. Zmniejszał się także rumień, obrzęk i świąd. Wspólne zastosowanie kwasu glicyretynowego w jednym preparacie z lekami przeciwzapalnymi, takimi jak sterydy czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), wzmacnia ich działanie.

Badania kliniczne wykazały, że miejscowo zastosowany  kwas glicyretynowy i jego pochodne są bardzo pomocne w skracaniu czasu gojenia i bólu związanego z opryszczką wargową oraz opryszczką narządów płciowych.

Kwas glicyretynowy i glicyryzyna wykazują działanie przeciwobrzękowe, a także utrzymujące głębokie nawilżenie skóry.

Glabrydyna i izolikwirytygenina zawarte w surowcu mogą hamować tyrozynazę – kluczowy enzym w biosyntezie melaniny. Może to mieć znaczenie we wspomaganiu leczenia ostudy oraz przebarwień związanych z wiekiem i uszkodzeń posłonecznych skóry. Dodatkowo glabradyna wykazuje działanie przeciwzapalne i przyspieszające gojenie, a także przeciwutleniające.

Bezpieczeństwo stosowania lukrecji

Główne zagrożenia związane z podawaniem lukrecji wynikają z podobnego do aldosteronu działania kwasu glicyretynowego. Efekt taki może wystąpić już przy regularnym przyjmowaniu korzenia lukrecji (>3 g/dzień przez ponad 6 tygodni) lub glicyryzyny (>100 mg/dzień). Takie dawki mogą powodować retencję sodu i wody, nadciśnienie i hipokaliemię.

UWAGA! Osoby z już występującym nadciśnieniem mogą być bardziej podatne na te efekty uboczne. 

Na podstawie badań in vivo i obserwacji klinicznych przyjęto za całkowicie bezpieczną dawkę glicyryzyny do 0,229 mg na kilogram masy ciała dziennie (to około 14 mg dla osoby ważącej 60 kg). Przy takiej dawce nie występują skutki uboczne.

Leczniczo używa się około 5-15 g korzenia lukrecji, co odpowiada około 200-600 mg glicyryzyny na dobę.

Zapobieganie skutkom ubocznym glicyryzyny może być możliwe dzięki diecie bogatej w potas i ubogiej w sód. Chociaż nie przeprowadzono w tym kierunku żadnych formalnych badań, zauważono, że pacjenci, których dieta obfituje w pokarmy bogate w potas i minimalne spożycie sodu (nawet osoby z wysokim ciśnieniem krwi i dusznicą bolesną), są wolni od podobnych do aldosteronu skutków ubocznych glicyryzyny.

Sugeruje się, że lukrecja nie powinna być stosowana u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub niewydolnością nerek w wywiadzie lub u tych, którzy stosują akurat preparaty naparstnicy. Preparaty lukrecji zawierające glicyryzynę mogą obniżać poziom testosteronu w surowicy i ślinie u mężczyzn. Przeprowadzone w tym kierunku badania nie dały jednak jednoznacznych wyników.

Spożywanie lukrecji w czasie ciąży jest ogólnie uważane za bezpieczne. Wyjątkiem jest tutaj występujące u ciężarnej nadciśnienie. Przeprowadzono jedno szczegółowe badanie dotyczące spożycia glicyryzyny przez matkę i jej wpływu na masę urodzeniową noworodka. Dzieci z dużą ekspozycją na glicyryzynę nie były znacząco lżejsze po urodzeniu, ale znacznie częściej rodziły się wcześniej – średnio 2,52 dnia wcześniej. Nie zanotowano innych skutków ubocznych.

Przyjmowanie glicyryzyny może być problematyczne dla osób zażywających naparstnicę, leki moczopędne lub hipotensyjne. Ponadto osoby stosujące doustne leki hipoglikemizujące lub insulinę muszą ściśle monitorować poziom cukru we krwi podczas stosowania lukrecji.

Jak samodzielnie przygotować lukrecję?

Z korzenia lukrecji można przygotować odwar, gotując go w wodzie od 5 do 15 minut. Można również sporządzić napar. W takim przypadku surowiec zalewamy wrzącą wodą i parzymy 30-40 minut.

Korzeń lukrecji jest też bardzo dobrym składnikiem wielu mieszanek ziołowych w różnych wskazaniach zdrowotnych.

Bibliografia

1. Michael T. Murray „Glycyrrhiza glabra (Lukrecja)”
2. Kamila Kucharska-Ambrożej „Aktualny stan wiedzy na temat chemizmu i aktywności biologicznej lukrecji gładkiej Glycyrrhiza glabra L”
3. Katarzyna Antoniak, Marlena Dudek-Makuch, Wiesława Bylka „Lukrecja- czy tylko słodka? Badania kliniczne, bezpieczeństwo stosowania, preparaty”
4. Jadwiga Nartowska „Lukrecja- słodkie remedium”. Panacea – Leki ziołowe nr 2 (43), kwiecień – czerwiec 2013
5. Aleksander Ożarowski i in. ” Ziołolecznictwo poradnik dla lekarzy”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
6. Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie”. WYDAWNICTWO IWZZ 1989