Post Dąbrowskiej – wskazania, przeciwwskazania i efekty stosowania

Największymi zagrożeniami czyhającymi na zdrowie człowieka w XXI wieku są bez wątpienia zanieczyszczenia środowiska, wysoko przetworzony model diety oraz stres. Czynniki te zwiększają ryzyko zapadalności na choroby układu krążenia, cukrzycę typu II oraz nowotwory. Cukrzyca jest wręcz chorobą urastającą do rangi epidemii – według Światowej Organizacji Zdrowia zachorowalność wzrosła czterokrotnie w ciągu ostatnich 30 lat. Czy post dr Dąbrowskiej może wspomóc pacjentów borykających się z chorobami cywilizacyjnymi? Poznajmy jego założenia, efekty, ale także ograniczenia i przeciwwskazania.

[aktualizacja: 09’2022]

Post dr Dąbrowskiej wsparciem w leczeniu chorób

W związku z postępującą epidemią chorób cywilizacyjnych z każdym rokiem rośnie zainteresowanie zdrowym stylem życia i powrotem do naturalnych metod przywracających zdrowie. Jednym ze sposobów na poprawę zdrowia, a zarazem skuteczny detoks organizmu jest stosowanie tzw. postu leczniczego, opracowanego przez lekarza dr Ewę Dąbrowską.

Dieta warzywno-owocowa, zanim zyskała międzynarodową sławę, była stosowana przez autorkę u jej przewlekle chorych pacjentów z otyłością i schorzeniami sercowo-naczyniowymi. Efekty postu były na tyle spektakularne, że coraz więcej osób decydowało się na przeprowadzenie detoksu zarówno w celach profilaktycznych, jak i wsparcia w leczeniu chorób dietozależnych.

Jak sama nazwa wskazuje, dieta bazuje na wybranych warzywach i owocach, które nie tylko ograniczają kaloryczność diety, ale jednocześnie dostarczają witamin, enzymów, mikroelementów i błonnika pokarmowego.

Autorka postu przypisuje diecie efekt przeciwzapalny, poprawę procesów trawiennych i zmniejszenie uszkodzeń oksydacyjnych powstałych na skutek prowadzenia złego stylu życia.

W tym artykule przedstawimy zasady diety warzywno-owocowej, wskazania oraz przeciwwskazania do jej stosowania, a także fenomenalne korzyści, jakie możemy dzięki niej uzyskać.

Na czym polega dieta Dąbrowskiej?

Już na samym początku należy zaznaczyć, że dieta Dąbrowskiej jest przede wszystkim kuracją odtruwającą i oczyszczającą organizm z toksyn, a ubytek kilogramów jest tutaj skutkiem ubocznym.

W przeciwieństwie do odchudzających diet wysokobiałkowych post warzywno-owocowy, poza redukcją masy ciała, wpływa także na współistniejące choroby przewlekłe. Jadłospis opiera się przede wszystkim na warzywach i owocach niskoskrobiowych.

W czasie diety bezwzględnie zabronione jest spożywanie mięsa, produktów mącznych, orzechów, strączków, olejów roślinnych i zwierzęcych oraz cukrów prostych.

Produkty te zaburzają proces oczyszczania, a ich spożycie podczas głodówki jest równoznaczne z rozpoczęciem terapii żywieniowej na nowo. Drugi etap diety polega na wdrożeniu pełnowartościowej, zdrowej diety opartej głównie na produktach nieprzetworzonych.

Okres postu obejmuje od dwóch do nawet kilku tygodni, w zależności od indywidualnych wskazań. Warto także wracać do postu regularnie (np. jeden dzień raz raz w tygodniu).

Dieta warzywna-owocowa i jej fenomen

Fenomen diety warzywno-owocowej polega na uruchomieniu w organizmie tzw. mechanizmów samoleczenia, które pozwalają na kompleksowy „reset” organizmu.

Głodówka stwarza idealne warunki do włączenia się procesu autofagii, który polega na trawieniu zdegenerowanych, uszkodzonych białek i organelli komórkowych. Zutylizowane fragmenty są zarówno źródłem paliwa dla mózgu i serca, jak i materiałem wykorzystywanym do produkcji nowych komórek. Taki post można porównać do pozbywania się starych, bezużytecznych mebli (czyli zniszczonych komórek) i zamiany na nowe. Odświeżamy nasze wnętrze, czujemy przypływ energii i poprawę samopoczucia.

Mechanizmy autofagii zostały potwierdzone naukowo przez Yoshinori Osumi, który w związku z powyższymi odkryciami został laureatem Nagrody Nobla w 2016 roku.

Podczas restrykcji kalorycznej dochodzi także do uaktywniania się genów SIR, nazywanych także genami długowieczności. Na skutek tego zjawiska dochodzi do produkcji białek (sirtuin), które zaangażowane są w naprawę DNA oraz regulację procesów transkrypcji. Powoduje to „spowolnienie zużywania się organizmu”, czyli wolniejszy proces starzenia się komórek, wzrost witalności i energii.

Ponadto podczas postu Dąbrowskiej organizm jest zaopatrywany w znaczne ilości antyoksydantów. Jak sama nazwa wskazuje, dieta bazuje na warzywach i owocach, które są źródłem wielu substancji biologicznie czynnych, tj. polifenoli. Są to składniki zapobiegające chorobom układu krążenia oraz chorobom nowotworowym. Stoją także na straży równowagi oksydo-redukcyjnej. Oznacza to ochronę przed inwazją wolnych rodników, których nadmiar w organizmie skutkuje rozwojem stanów zapalnych i uszkodzeń komórkowych.

Post dr Dąbrowskiej a efekty głodówek leczniczych

Wyniki badań klinicznych potwierdzają pozytywny wpływ czasowych postów na zmniejszenie ryzyka, a także poprawę przebiegu niektórych chorób cywilizacyjnych (cukrzyca typu II, incydenty zawałowo-udarowe). Zauważalna jest także poprawa parametrów metabolicznych:

• obniżenie ciśnienia krwi,
• zwiększona wrażliwość komórek obwodowych na insulinę,
• spadek tkanki tłuszczowej (w tym wisceralnej),
• spadek poziomu IGF-1,
• obniżenie poziomu glukozy,
• obniżenie poziomu stanu zapalnego.

Badanie z 2014 roku podaje do informacji, że stosowanie głodówek trwających od 1 do 3 tygodni u pacjentów ze zdiagnozowanym reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) może zmniejszać stan zapalny i dolegliwości bólowe stawów. Badania dowodzą, że skojarzenie postu z dietą wegetariańską może dawać korzystne efekty w leczeniu RZS.

Wskazania do stosowania diety warzywno-owocowej

1. zespół metaboliczny (cukrzyca, nadciśnienie, zaburzenia poziomu lipidów, choroba wieńcowa),
2. dna moczanowa,
3. miażdżyca,
4. kamica żółciowa i nerkowa,
5. choroby autoimmunologiczne (łuszczyca, RZS, wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG), kolagenozy),
6. alergie (w tym astma),
7. dolegliwości żołądkowo-jelitowe: zgaga, zaparcia, biegunki, wzdęcia, zespół jelita nadwrażliwego,
8. depresja, nerwice i zaburzenia lękowe.

Co należy spożywać w trakcie postu warzywno-owocowego?

Warzywa polecane na diecie to:

• korzeniowe: marchew, burak, seler, pietruszka,
• cebulowe: czosnek, cebula, por,
• liściaste: sałata, seler naciowy, roszponka, rukola,
• kapustne: kapusta kiszona, kapusta biała, kalafior,
• dyniowate: kabaczek, dynia, cukinia,
• psiankowate: papryka, pomidor.

Owoce polecane na diecie to:

• jabłka,
• grejpfruty,
• cytryny,
• jagody (niewielka ilość).

Produkty warzywno-owocowe powinny być spożywane przede wszystkim w postaci surowej, ewentualnie soków lub dań gotowanych/pieczonych. Niekiedy przy dolegliwościach żołądkowych zmienia się jadłospis okresowo na produkty wyłącznie gotowane (lepiej strawne), aczkolwiek wyłączne spożywanie ugotowanych warzyw nie przyniesie wymiernych efektów diety.

Dozwolone jest spożywanie herbat i naparów z ziół. Nie należy w trakcie postu pić kawy, palić papierosów oraz pić alkoholu.

Postępowanie po zakończeniu postu Dąbrowskiej

Po zakończeniu postu autorka zaleca, aby dieta docelowa bazowała przede wszystkim na produktach nieprzetworzonych, głównie pochodzenia roślinnego, a więc na:

• warzywach i owocach,
• ziarnach, orzechach i pestkach,
• strączkach,
• zdrowych tłuszczach (olej lniany, awokado, oliwa z oliwek),
• kaszach gruboziarnistych.

Ograniczeniu podlegają produkty odzwierzęce (zwłaszcza mięso i nabiał), a także cukry proste, produkty rafinowane (tzw. żywność przemysłowa).

Przykładowy jadłospis podczas postu dr Dąbrowskiej

» Śniadanie: sok z jabłka i marchwi; zakwas buraczany; surówka z kapusty pekińskiej z pomidorem i ogórkiem kiszonym; pieczony kalafior

» Przekąska: grejpfrut/jabłko

» Obiad: sok z jabłka i jarmużu, zupa krem z kalafiora, surówka z tartej marchwi z cytryną, bigos jarski na bazie kapusty, pomidorów i przypraw, kompot z jabłek bez cukru

» Kolacja: sok wielowarzywny, młoda kapusta z koperkiem, herbata hibiskusowa

Możliwe kryzysy ozdrowieńcze

Najtrudniejsze momenty obejmują pierwsze dni postu. Autorka tłumaczy pogorszenie samopoczucia uwalnianiem toksyn z komórek obwodowych, a także przestawieniem się organizmu na inne tory spalania. Najczęściej wymieniane są dolegliwości, takie jak: bóle głowy, brzucha, biegunki, bóle stawów, zawroty głowy i zmiany skórne. Dolegliwości te mają charakter krótkotrwały i zazwyczaj ustępują samoistnie.

Zaleca się, aby w czasie trwania postu włączyć aktywność fizyczną w postaci spacerów, pływania, siłowni, joggingu, czy nordic walking. Ruch usprawnia procesy oczyszczania i przyspiesza odtruwanie organizmu z toksyn.

Ograniczenia i przeciwwskazania do postu Dąbrowskiej

Dieta warzywna-owocowa dr Dąbrowskiej ma pewne ograniczenia. Nie jest ona polecana:

1. kobietom w ciąży,
2. podczas laktacji,
3. dzieciom,
4. osobom z ciężką depresją,
5. w przypadku lęku przed dietą, który może hamować procesy samoleczenia.

Kolejne przeciwwskazania dotyczą:

1. nadczynności tarczycy,
2. choroby Addisona,
3. ciężkiej porfirii,
4. pacjentów po przeszczepach,
5. przy zaawansowanej chorobie nowotworowej.

Ograniczeniem jest także przyjmowanie leków wpływających na system immunologiczny tj. leków sterydowych, immunosupresantów, cytostatyków.

Post dr Dąbrowskiej – podsumowanie

Dieta dr Dąbrowskiej nie powinna być traktowana w kategorii długoterminowej diety, ale jako okresowa głodówka, którą warto przeprowadzić raz na jakiś czas w celu odtrucia organizmu z toksyn. Nie jest to zatem dieta mająca służyć szybkiej utracie nadmiernych kilogramów, ale zmniejszeniu stanów zapalnych, poprawieniu pracy jelit, regeneracji mikroflory jelitowej oraz redukcji niebezpiecznej dla zdrowia (bo aktywnej hormonalnie) tkanki tłuszczowej wisceralnej, okalającej narządy wewnętrzne.

Post dr Dąbrowskiej powinien być traktowany jako pierwszy etap całego procesu zmiany stylu życia. Po jej zakończeniu konieczne jest wdrożenie dietoterapii w postaci prawidłowo zbilansowanej, indywidualnej diety opartej na nieprzetworzonych produktach spożywczych.

Mimo że post warzywno-owocowy jest często przeprowadzany samodzielnie, w warunkach domowych, należy zwrócić szczególną uwagę na osoby przyjmujące leki (m.in. insulinę, leki hipoglikemiczne i nadciśnienie). Podczas diety pewne parametry mogą ulec obniżeniu (np. ciśnienie krwi, poziom cholesterolu, poziom cukru), dlatego w takich przypadkach stosowanie diety powinno przebiegać w autoryzowanych ośrodkach lub pod okiem specjalisty w celu kontroli parametrów metabolicznych i ewentualnego skorygowania dawek przyjmowanych leków.

Sprawdź także: Kwercetyna – właściwości. Dlaczego? Kwercetyna to naturalny związek pochodzenia roślinnego z grupy flawonoidów. Jak wszystkie flawonoidy, kwercetyna posiada właściwości prozdrowotne. Wykazuje m.in. działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i immunomodulujące. W badaniach in vitro naukowcy potwierdzili też jej właściwości przeciwnowotworowe.

Bibliografia

[1] Toren Finkel, Chu-Xia Deng, Raul Mostoslavsky; Recent progress in the biology and physiology of sirtuins; Nature 2009 Jul 30; 460(7255): 587–591

[2] Valter D.Longo, Mark P.Mattson; Fasting: Molecular Mechanisms and Clinical Applications; Cell Metabolism Volume 19, Issue 2, 4 February 2014, Pages 181-192

[3] Eisenberg-Lerner A., Bialik S., Simon H.U., Kimchi A.: Life and de- ath partners: apoptosis, autophagy and the cross-talk between them. Cell Death Differ., 2009; 16: 966–975

[4] Joanna Polewska, Autofagia – mechanizm molekularny, apoptoza i nowotwory, Postepy Hig Med Dosw (online), 2012; 66: 921-936 e-ISSN 1732-2693

[5] https://elifesciences.org/articles/00065?0=variant%3Dfull

[6] https://ewadabrowska.pl/dieta-warzywno-owocowa/

[7] Kamila Siedlecka, Wojciech Bogusławski; Sirtuiny — enzymy długowieczności? Gerontologia Polska, tom 13, nr 3, 147–152

[8] Howitz K.T., Bitterman K.J., Cohen H.Y. i wsp.: Small molecule activators of sirtuins extend Saccharomyces cerevisiae lifespan.Nature 2003; 425: 191–196

[9] Kaeberlein M., McDonagh T., Heltweg B. i wsp.: Substrate spe- cific activation of sirtuins by resveratrol. J. Biol. Chem. 2005; 280: 17038–1704

[10] M. Kundu, CB. Thompson. Autophagy: basic principles and relevance to disease.. „Annu Rev Pathol”. 3, s. 427-55, 2008

[11] https://www.researchgate.net/publication/233523424_Sirtuins_Nicotinamide_and_Aging_A_Critical_Review

[12] Wawer I, Wolniak M, Paradowska K. Solid state NMR study of dietary fiber powders from aronia, bilberry, black currant and apple. Solid State Nucl Magn Reson.2006 Sep;30(2):106-113