Trend na aktywność fizyczną – popularny zwłaszcza na przestrzeni ostatnich lat, ma również swoją ciemną stronę. Stanowi ją duża liczba urazów, które mogą mieć charakter chwilowy, ale mogą także nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje. Najbardziej narażonym, poprzez nieustającą eksploatację, jest staw kolanowy. To tak naprawdę zmora wszystkich osób uprawiających sport. Jak radzić sobie z urazami stawu kolanowego i czym jest rekonstrukcja ACL?
[aktualizacja: 04’2021]
Naciągnięcia, stłuczenia, skręcenia, naderwania, a może całkowite zerwanie – zdarzyć może się tak naprawdę wszystko. Warto być na to przygotowanym, w związku z tym ten tekst zwróci uwagę na ewentualne zagrożenia oraz podpowie możliwe rozwiązania.
Nieodłącznym elementem stawu kolanowego są występujące wespół z nim więzadła. Specjaliści dokonali najprostszego podziału na więzadła zewnętrzne oraz wewnętrzne. W skład pierwszych wchodzi więzadło rzepki, poboczne – piszczelowe, poboczne – strzałkowe oraz więzadło podkolanowe. W przypadku więzadeł wewnętrznych mamy do czynienia z więzadłami poprzecznymi kolana, krzyżowymi tylnymi oraz krzyżowymi przednimi (ACL).
Więzadło krzyżowe przednie jest absolutnym i fundamentalnym stabilizatorem stawu. Odgrywa kluczową rolę i jest szczególnie narażone na urazy, które mogą prowadzić do przykrych konsekwencji.
Objawy urazu ACL:
- krew w płynie stawowym
- niestabilność kolana
- nagły ból w momencie urazu
- widoczny obrzęk
- uczucie niepewności kolana (tzw. uciekanie kolana podczas poruszania)
- stopniowe zanikanie bólu
- okresowe podpuchnięcie stawu kolanowego
Sprawdź także: Bieganie dla początkujących. Jak biegać, by nie zrobić sobie krzywdy?
Rekonstrukcja ACL
Dla wielu zawodowych sportowców – zwłaszcza piłkarzy oraz narciarzy, zerwanie więzadła krzyżowego przedniego może w najtrudniejszych przypadkach zakończyć ich karierę, choć współczesne rozwiązania ortopedyczne w większości przypadków przywracają pełną sprawność ruchową.
Zerwanie więzadła krzyżowego sprawia, iż włókna nie są w stanie samoistnie się zregenerować. Wówczas jedynym wyjściem z problemu jest leczenie. Dzieli się ono na dwa rodzaje – leczenie zachowawcze lub zabieg rekonstrukcji.
Zabieg rekonstrukcji polega na odtworzeniu więzadła, czego skutkiem jest powrót do pełnej stabilności stawu. W trakcie zabiegu rekonstrukcji ACL pobiera się i wykorzystuje przeszczep własny pacjenta. Pobrany przeszczep jest mocowany w obrębie kości piszczelowej za pomocą specjalistycznych śrub lub kotwic.
Leczenie zachowawcze z kolei wynika z braku kwalifikacji pacjenta i opiera się głównie na wzmacnianiu mięśni, m.in. poprzez proces rehabilitacyjny. Skoro mowa o kwalifikacjach do zabiegu pod uwagę brane są następujące kryteria:
- wiek pacjenta
- poziom aktywności fizycznej
- stopień przerwania ciągłości więzadła
- obecność objawów niestabilności kolana
- subiektywne odczucia niestabilności
Sprawdź także: Skręcenie stawu skokowego – postępowanie i metody leczenia
Rekonstrukcja ACL – wnioski
Kluczowym elementem rekonstrukcji ACL, poza samym zabiegiem, jest proces rehabilitacyjny. Jego celem jest odzyskanie pełnej sprawności ruchowej w jak najkrótszym czasie.
Rehabilitacja jest zawsze dostosowywana indywidualnie do poziomu zaawansowania kontuzji i predyspozycji pacjenta. Sam proces odbudowy wiązadła jest wyjątkowo żmudny – może trwać nawet do 3 lat. Rodzaj ćwiczeń oraz poziom ich intensywności zależy od wielu aspektów, ale nadal najważniejszym z nich pozostaje natężenie bólu podczas rehabilitacji.
To może Cię zainteresować: Kinezjotaping | Okiełznaj ból, przywróć ciału sprawność!
