Telemedycyna w dobie pandemii koronawirusa coraz bardziej przedziera się do naszej świadomości i uświadamiamy sobie, że taka forma opieki zdrowotnej ma dużo zalet. Ta nowoczesna odmiana usług medycznych umożliwia diagnozowanie i monitorowanie zdrowia pacjenta w dowolnym miejscu bez konieczności wychodzenia z domu. Czym jest telemedycyna i w jaki sposób trwająca pandemia może zmienić system opieki zdrowotnej w Polsce?
O medycynie na odległość rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Marcinem Grabowskim, profesorem w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownikiem Pododdziału Elektrokardiologii, prodziekanem ds. Integracji i Rozwoju Wydziału Lekarskiego WUM, ekspertem Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Czym jest telemedycyna?
Telemedycyna to usługa medyczna i forma opieki zdrowotnej realizowana na odległość. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii takich jak telefony komórkowe i kamery internetowe umożliwia specjalistom przeprowadzenie diagnostyki oraz leczenie pacjenta zdalnie.
Usługi medyczne świadczone na odległość umożliwiają korzystanie z opieki zdrowotnej w dowolnym miejscu, także w domu.
Telemedycyna dzieli się na specjalności w zależności od tego, jakiego problemu dotyczy. Większe znaczenie z praktycznego punktu ma rozróżnienie telediagnostyki od teleoperacji i telezabiegu, które wymagają użycia bardziej zaawansowanych technologii i robotów. Bardzo trudne przypadki medyczne niejednokrotnie wymagają skomplikowanych operacji wykonywanych przez wąską grupę specjalistów. To właśnie dzięki nowoczesnym technologiom lekarze mogą przeprowadzać teleoperacje bez konieczności przemieszczania się.
Nowoczesne technologie pozwalają na zdalne posługiwanie się robotem i wykonanie zabiegu na odległość.
Tego rodzaju rozwiązania nie są powszechne, jednak od jakiegoś czasu także w Polsce za pomocą robotów wykonuje się zabiegi urologiczne i przeprowadza operacje w obrębie jamy brzusznej. Dzięki temu możliwe jest wykonywanie operacji i leczenie na pacjentów znajdujących się nawet setki tysięcy kilometrów dalej.
Roboty wykorzystuje się również do przeprowadzania skomplikowanych i inwazyjnych operacji kardiochirurgicznych.
Usługi telemedyczne to jednak przede wszystkim telediagnostyka dostępna dla każdego pacjenta. Opieka zdrowotna na odległość umożliwia korzystanie z porad lekarza bez konieczności wychodzenia z domu. Teleporada medyczna od strony diagnostycznej i terapeutycznej jest równoważną konsultacją do osobistej wizyty lekarskiej w gabinecie.
Dlaczego warto skorzystać z konsultacji lekarskiej bez wychodzenia z domu?
Podczas trwającej obecnie pandemii zaleca się ograniczenie kontaktu z personelem medycznym i unikanie wizyt w placówkach medycznych. Chcąc zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa, wskazane jest korzystanie z porad telefonicznych lub online za pośrednictwem internetu.
Telemedycyna umożliwia konsultowanie stanu zdrowia i wyników badań, a także otrzymanie recepty i zwolnienia lekarskiego bez wychodzenia z domu.
Jeszcze do niedawna lekarz nie mógł postawić diagnozy i rozpocząć leczenia bez osobistego kontaktu z pacjentem. Dziś specjaliści mogą monitorować stan zdrowia chorego na odległość. Od niedawna można skorzystać z teleporady także w ramach ubezpieczenia zdrowotnego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Telekonsultacja we większości przypadków wystarcza, by właściwie zdiagnozować pacjenta oraz udzielić mu porady dotyczącej leczenia i przyjmowania leków.
Pomimo pewnego rodzaju ograniczeń wynikających z braku bezpośredniego kontaktu lekarza z pacjentem telediagnostyka daje wiele możliwości. Pozwala m.in. na wykonanie badania obrazowego oraz pobranie parametrów życiowych lub funkcjonalnych i skonsultowanie ich ze specjalistą. Za pomocą kamery pacjent może także zaprezentować zmiany skórne lub przedstawić inny problem zdrowotny.
Pacjent może samodzielnie zmierzyć temperaturę, ciśnienie oraz tętno i dokładnie opisać swoje objawy, na podstawie których lekarz postawi diagnozę.
Okazuje się, że w trakcie teleporady pacjenci zdecydowanie łatwiej się otwierają i mówią o pewnych dolegliwościach bez skrępowania, czy wstydu. Usługi medyczne świadczone na odległość mogą zmniejszyć dyskomfort, który bardzo często towarzyszy chorym podczas bezpośredniego kontaktu z lekarzem.
Telediagnostyka przyszłością opieki zdrowotnej
Dziś każde świadczenie usługi medycznej na odległość, postawienie diagnozy i udzielenie pacjentowi porady dotyczącej przyjmowania leków to standardowa forma opieki zdrowotnej. Bardzo ważne jest, aby zarówno lekarz, jak i pacjent traktował teleporadę, jako konsultację równoważną z osobistą wizytą lekarską.
W ponad 90% przypadków rozpoznanie stawia się tylko na podstawie tego, co mówi pacjent.
Nawet podczas osobistych wizyt w placówkach medycznych lekarz bardzo często stawia diagnozę jedynie w oparciu o opis dolegliwości przedstawiony przez pacjenta. Warto wiedzieć, że badanie jest tylko dodatkowym narzędziem diagnostycznym. Lekarz może zlecić je w przypadku niewystarczającej ilości informacji i konkretnych wskazań uniemożliwiających postawienie diagnozy na odległość. Z tego względu teleporada powinna być traktowana jako standardowa forma opieki zdrowotnej.
Czy pandemia koronawirusa zmieni system opieki zdrowotnej w Polsce?
Pandemia koronawirusa pokazała, jak ważna jest alternatywa dla tradycyjnych wizyt lekarskich. Telemedycyna to pewna forma zastępcza, która umożliwia specjalistom kontynuację opieki nad pacjentami. W dobie koronawirusa wiele placówek medycznych oraz specjalistów zostało zobowiązanych do ograniczenia bezpośredniego kontaktu z chorymi i prowadzenia teleporad.
Pandemia koronawirusa pozwoliła przekonać się, że telemedycyna oferuje pacjentom wiele możliwości.
Z pewnością osobiste konsultacje medyczne wkrótce powrócą, jednak dzięki pandemii telemedycyna miała szansę zaistnieć i zyskać na popularności.
Więcej informacji na temat telemedycyny i sposobów diagnostyki na odległość można uzyskać w przychodniach i poradniach.
Podcast do wysłuchania
Posłuchaj audycji i dowiedz się więcej o zaletach i możliwościach telemedycyny. Gościem Jakuba Śliwińskiego jest prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski, profesor w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik Pododdziału Elektrokardiologii, prodziekan ds. Integracji i Rozwoju Wydziału Lekarskiego WUM, ekspert Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
