Trzydniówka, inaczej choroba szósta i rumień nagły to choroba zakaźna, której 90% zachorowań przypada w pierwszych dwóch latach życia dziecka! Jakie są jej objawy i jak ją skutecznie leczyć, a także jakie badania warto wykonać w przypadku podejrzenia trzydniówki? Przeczytajcie wpis naszej ekspertki – lek. Dagmary Chmurzyńskiej-Rutkowskiej, pediatry.
[aktualizacja: 12’2020]
Trzydniówka i jej objawy
Trzydniówka to choroba zakaźna, którą wywołują tzw. herpeswirusy: HHV6, HHV7. Oba z nich występują w populacji dość często.
Inne choroby spowodowane przez herpeswirusy, to między innymi: opryszczkowe zapalenie jamy ustnej i dziąseł, ospa wietrzna, półpasiec, mononukleoza zakaźna, a także cytomegalia.
Gorączka to pierwszy i często jedyny objaw trzydniówki, który zgłaszają rodzice. Rzadko towarzyszą temu dodatkowe objawy, ze strony układu oddechowego (katar) lub pokarmowego (biegunka). Gorączka jest wysoka, może dochodzić nawet do 40°C, przez co dziecko źle się czuje i jest po prostu marudne.
Rodzic denerwuje się wysoką gorączką i to zdenerwowanie jeszcze narasta, gdy udaje się po pomoc. Lekarz nie widząc w badaniu nic niepokojącego, nakazuje podawać leki przeciwgorączkowe i… czekać.
Do spadku gorączki dochodzi najczęściej w trzecim lub czwartym dniu choroby (niekiedy w piątym, a nawet szóstym!). Wtedy też pojawia się na ciele dziecka wysypka drobnoplamista. Zwykle zlokalizowana na tułowiu jest płaska lub tylko nieznacznie wypukła i co ważne: znika po ucisku. I ta wysypka powinna cieszyć rodzica! Oznacza bowiem, że choroba właśnie się kończy i gorączka już nie wróci!
Sprawdź również: Gorączka u dziecka to syndrom, którego nie wolno lekceważyć!
Trzydniówka i trochę statystki
Trzydniówka to typowa choroba wieku dziecięcego. Nie zdarza się raczej w pierwszych miesiącach życia – ze względu na obecność przeciwciał, przekazanych przez mamę w okresie ciąży. Szczyt zachorowań przypada między 6. a 15. miesiącem życia dziecka.
90% przypadków trzydniówki występuje w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Do czwartych urodzin większość dzieci ma ją już za sobą.
UWAGA! Możliwe jest, że zakażenie wirusem choroby szóstej ma przebieg bezobjawowy. Jej przechorowanie daje trwałą odporność, więc teoretycznie może wystąpić tylko raz w życiu.
Zbliżony przebieg choroby może jednak wywoływać inny wirus, a całość objawów może wyglądać podobnie. Dlatego przebycie trzydniówki nie daje gwarancji, że Twoje dziecko nie będzie już nigdy miało gorączki z wysypką.
Trzydniówka a powikłania
Lista powikłań w przypadku trzydniówki jest krótka (nie tak, jak w przypadku krztuśca czy grypy) i właściwie obejmuje tylko jedno: drgawki gorączkowe, które mogą wystąpić przy każdej wysokiej gorączce u dzieci, mających ku temu predyspozycje.
Celem uniknięcia ich wystąpienia jest niedopuszczanie do zwyżki temperatury powyżej 38°C (o czym każdy rodzic, którego dziecko przebyło drgawki gorączkowe, doskonale wie i jest zabezpieczony na wypadek ich wystąpienia, tzn. posiada lek przeciwdrgawkowy).
Sprawdź również: Atakuje Cię wirus opryszczki? Koniecznie przeczytaj ten artykuł!
Trzydniówka. Jakie badania dodatkowe warto wykonać?
Wysoka gorączka i gorsze samopoczucie wywołują niepokój rodzica. Im dziecko młodsze, tym strach o jego zdrowie jest większy. Wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia + CRP) jest w stanie wiele wyjaśnić i rozwiać chociaż trochę obawy rodzica.
Niezbyt wysoki poziom leukocytów, przewaga limfocytów w rozmazie krwi i niskie CRP, pozwalają nam podejrzewać wirusową etiologię zakażenia i spokojnie czekać na pojawienie się wysypki.
Trzydniówka – jak ją leczyć i jak się przed nią chronić?
Podawanie leków przeciwgorączkowych (paracetamol lub ibuprofen) oraz dbanie o odpowiednie nawodnienie dziecka to podstawa leczenia!
Nie ma sensu podawanie tutaj antybiotyków, które nie działają na wirusa wywołującego chorobę szóstą. Gdy gorączce towarzyszy biegunka lub katar, to tym ważniejsze jest odpowiednie nawodnienie dziecka. Sól fizjologiczna podawana do nosa i jego dokładne oczyszczanie są pomocne w walce z nieżytem nosa.
Czy przed trzydniówką można się ochronić? Niestety, jest to właściwie niemożliwe. Dziecko zaraża jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów, więc nigdy nie wiadomo, które dziecko z otoczenia może być potencjalnym zagrożeniem. Szczepionka w tym przypadku nie istnieje.
Jeśli Twoje dziecko podejrzewane jest o trzydniówkę to póki gorączkuje – zaraża. Wysypka powinna ustąpić w ciągu kilku dni i wtedy dziecko może wrócić do przedszkola/żłobka.
Dowiedz się więcej, zajrzyj do naszego działu: PARENTING
