Sprawny układ odpornościowy i naturalne stymulatory odporności!

Okres jesienno-zimowy to czas, gdy infekcje dają się nam we znaki. Dodatkowo świat elektryzują coraz to nowe informacje o rozprzestrzenianiu się koronawirusa.  Częste różnice temperatur, życie w biegu i ciągłym stresie, ubogoodżywcza dieta to codzienne wyzwania dla układu odpornościowego, który musi sobie jakoś z tymi obciążeniami poradzić. Remedium na szalejące i szybko rozprzestrzeniające się wirusy jest na pewno dbałość o higienę, w tym częste i dokładne mycie rąk, ale równie istotne są codzienne działania mające na celu wzmocnienie i ochronę układu immunologicznego!

[aktualizacja: 05’2022]

Zapewne już dobrze wiecie, że większość infekcji to infekcje wirusowe, na które antybiotyki nie działają! Niezależnie od rodzaju infekcji organizm podejmuje walkę, tym skuteczniejszą im mocniejszy jest nasz układ odpornościowy. Pożywienie wówczas może być dla niego przeszkodą albo wsparciem, a nawet lekarstwem!

Jak postępować, gdy „coś” nas dopada i układ odpornościowy podejmuje walkę?

Zachęcam każdego rodzica, aby po antybiotykoterapię sięgał w ostateczności i to tylko, gdy ma do czynienia z infekcją bakteryjną. Szczególnie dotyczy to najmłodszych.

Każdy przyjmowany w dzieciństwie antybiotyk ma kluczowy wpływ na odporność w dorosłym życiu.

Gdy organizm podnosi temperaturę ciała, aby zwalczyć intruza – nie odczuwamy głodu, a przy infekcji górnych dróg oddechowych każdy kęs pożywienia smakuje identycznie.

Przede wszystkim należy zadbać w tym o odpowiednią ilość płynów, nawodnienie to ważny element podczas każdej infekcji! Idealna będzie ciepła woda/napar ziołowy (poniżej 40 °C) z cytryną, miodem i z dodatkiem imbiru oraz witaminy C.

Posiłki powinny być znacznie mniejsze i przede wszystkim lekkostrawne. Dorośli nie powinni zmuszać swoich dzieci do jedzenia!

Natomiast bezwzględnie należy unikać: słodyczy i wszystkiego, co zawiera rafinowany cukier, białej mąki i produktów ją zawierających, mleka i jego przetworów, potraw smażonych oraz zimnych napojów.

WAŻNE! Rafinowany cukier, który ukrywa się w wielu produktach, bezpośrednio upośledza zdolności obronne białych krwinek (leukocytów). Mleko oraz jego przetwory zakwaszają i przyczyniają się do nadmiaru śluzu w organizmie!

Zadbaj o dobre odżywianie, wzmacniając tym samym układ odpornościowy!

Nasza dieta w tym trudnym dla organizmu czasie powinna obfitować w:

• warzywa: dynię, marchew, cukinię, ziemniaki, cebulę, czosnek, por, chrzan,
• zboża: proso (kasza jaglana), ryż pełnoziarnisty, owies, kasza gryczana niepalona,
• przyprawy i dodatki: kurkuma, imbir, cynamon, goździki, kardamon, anyż, kozieradka, hyzop, rozmaryn, tymianek.

UWAGA: przy gorączce i biegunce, szczególnie u dzieci, nie należy podawać czosnku i imbiru!

Poniżej kilka przykładowych potraw, które wspomogą organizm w walce z infekcją.

Krem dyniowo-marchewkowy idealny jesienną porą!

Składniki:

• ½ dyni hokkaido lub innej
• ½ cebuli
• 4 marchewki
• 2 ziemniaki
• 1 pietruszka
• 2 ząbki czosnku
• odrobinka oleju kokosowego
• garstka pestek dyni lub płatków migdałowych
• przyprawy: łyżeczka kurkumy, szczypta cynamonu, ½ łyżeczki mielonej kozieradki, szczypta gałki muszkatołowej, ½ łyżeczki mielonej kolendry, kilka ziaren ziela angielskiego, kilka liści laurowych, kilka plasterków świeżego imbiru, szczypta tymianku, sól himalajska (do smaku).

Przygotowanie:

Rozgrzać olej w garnku, dodać kurkumę, cynamon, kolendrę, gałkę muszkatołową i podgrzać. Wrzucić pokrojony wcześniej czosnek, imbir i cebulkę, lekko je zarumienić i dodać pokrojoną marchew, pietruszkę, ziemniaki i dynię. Podsmażyć kilka minut. Następnie wlać ok. 1 litr wrzątku lub bulionu warzywnego, dodać kilka pozostałe przyprawy i gotować ok. 30 minut. Następnie posolić, wyjąć liście laurowe i ziele angielskie. Przed podaniem posypać płatkami migdałowymi lub pestkami dyni (można również je dodać pod koniec gotowania).

Kleik ryżowy tzw. congee z jabłkiem, cynamonem i migdałami

Składniki:

• 1 szklanka ryżu naturalnego
• 3 szklanki wody
• 2 jabłka lub gruszki
• garść płatków migdałowych
• mielona laska cynamonu

Przygotowanie:

Ryż zalać wodą i gotować ok. 3h na małym ogniu (można ryż wcześniej namoczyć), jeśli nie lubimy papek to krócej. Po ugotowaniu można wrzucić po kołdrę na ½ h. Jabłka w międzyczasie można poddusić na patelni z odrobinką wody, miodu i cynamonu. Congee można podawać z innymi owocami i/lub domowymi konfiturami, musem.

Można również przygotować zupę cebulową, której główny składnik po ugotowaniu staje się delikatny i słodkawy. Innym razem pokrojone, ulubione warzywa upiec z ziołami.

To może Cię zainteresować: Odporność swoista, czyli nabyta. Skuteczna broń w walce z infekcjami, ale pod kilkoma warunkami…

Infekcja, układ odpornościowy i zioła, po które warto sięgać!

Poniżej lista ziół, pomocnych podczas zmagań z infekcją. Zobaczcie, jakie mają działanie:

• liść szałwii – antyseptyczne
• kwiatostan lipy – napotne, przeciwgorączkowe, łagodzące nieżyt nosa
• liść maliny – napotne, przeciwzapalne
• kwiat bzu czarnego – napotne, przeciwgorączkowe
• owoce bzu czarnego – wzmacniające, moczopędne
• kora wierzby – tzw. naturalna aspiryna: napotne, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, lekko uspokajające (nie podawać: dzieciom do 16 r.ż., astmatykom, osobom uczulonym na salicylany oraz osobom z wrzodami żołądka i dwunastnicy)
• ziele krwawnika – przeciwzapalne, rozkurczające, napotne
• korzeń jeżówki – przeciwwirusowe, przeciwbólowe, przeciwzapalne (ostrożnie przy przewlekłych chorobach autoimmunologicznych)
• koszyczek rumianku – kojące, przeciwzapalne, przeciwalergiczne
• aloes (biostymina) – wzmacniające układ immunologiczny
• owoce dzikiej róży, aceroli – przeciwzapalne, źródło witaminy C
• ziele czystka – niezastąpione w walce z drobnoustrojami
• kora lapacho – przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo, przeciwzapalnie, wzmacniająco układ immunologiczny
• vilcacora (koci pazur) – wspierające układ odpornościowy
• korzeń pelargonii afrykańskiej (Kaloba, ImmunoINFEC) – łagodzące objawy przeziębienia, uśmierzające ból gardła, zmniejszające produkcję flegmy
• liść podbiału – przeciwkaszlowe
• korzeń prawoślazu – osłaniające, kojące, powlekające
• porost islandzki – łagodzące, kojące, osłaniające
• owoc kopru włoskiego i owoc anyżu – wykrztuśne
• ziele tymianku – wykrztuśne, przeciwbakteryjne

Surowce roślinne (z pewnego źródła!), odpowiednio skomponowane w mieszance i właściwie stosowane mogą naprawdę pomóc w różnego rodzaju infekcjach, szczególnie wirusowych.

Sprawdź również: Zioła na odporność

Infekcja a układ odpornościowy. Naturalne stymulatory odporności!

Poza tym, podczas infekcji warto sięgać po:

• miód (lipowy, gryczany, wrzosowy, spadziowy, rzepakowy, nawłociowy). Tu ważna uwaga: nie wolno podawać go dzieciom w pierwszym roku życia i osobom uczulonym!
• pierzgę (królewski dar), czyli pyłek kwiatowy przetworzony przez pszczoły. Zwilżony przez nie już na kwiatku zostaje przetransportowany do plastrów, gdzie przechodzi fermentację mlekową. To pokarm dla pszczół matek i młodych, które dzięki temu żyją dłużej niż te, które jedzą pyłek! Po szczegóły dotyczące produktów pszczelich i ich działania odsyłamy tutaj >>> „Apiterapia w leczeniu przeziębień”
• sok z rokitnika, dzikiej róży, aronii, malin -> działają wzmacniająco na układ odpornościowy, moczopędnie. To doskonałe i przede wszystkim naturalne źródła witaminy C i przeciwutleniaczy.
  

Wracając jeszcze do rokitnika, warto się z nim „zaprzyjaźnić” na dłużej – zerknijcie tutaj: „Rokitnik – cenne właściwości, wszechstronne zastosowanie.”

Naturalny eliksir wzmacniający:

Składniki:

• 2 cytryny
• 2 limonki
• pół szklanki soku z malin
• kilka plasterków kłącza imbiru
• 2 łyżeczki miodu lipowego
• litr wody

Przygotowanie:

Plasterki imbiru zalać wrzątkiem i odstawić na 10minut, dodać miód i wymieszać (woda musi mieć mniej niż 40°C), następnie sok z malin, wyciśnięty sok z cytryny i limonki oraz wodę. Pić ciepłe.

Syrop z cebuli i pierzgi

Składniki:

• 2-4 białe cebule
• 3 łyżki pierzgi
• 4 łyżki miodu
• 4 łyżki ksylitolu
• ewentualnie: 2 ząbki czosnku

Przygotowanie:

Cebulę pokroić w krążki i naprzemian z ksylitolem układać warstwami w słoiku. Na samą górę położyć zgniecione ząbki czosnku, wsypać pierzgę i zalać miodem. Przykryć gazą i odstawić w ciepłe miejsce. Syrop będzie gotowy, gdy cebula puści sok, wszystko zatopi się w złotym syropie a pierzga zacznie się rozpadać. Stosować 2-3 razy dziennie dla dzieci od 1 roku życia po 5 ml, a dla dorosłych 10ml.

UWAGA: nie stosować u dzieci poniżej 2 roku życia i u osób uczulonych na produkty pszczele. Ze względu na działanie wykrztuśne, należy podawać nie później niż dwie godziny przed snem.

Syrop z buraka – ma łagodniejszy smak i jest zdecydowanie lepiej tolerowany przez małe dzieci. Wystarczy dwa buraki zetrzeć na tarce, dodać 3-4 łyżki miodu i gotować na małym ogniu ok. 20 minut, następnie schłodzić, przecedzić i podawać na łyżeczce.

Nie przegap sygnałów ostrzegawczych!

Jednym z pierwszych objawów infekcji jest ból gardła, któremu często towarzyszy ogólne rozbicie, ból głowy, osłabienie i stan podgorączkowy. Ważne, aby działać wtedy jak najszybciej!

Gdy tylko pojawi się kłucie w gardle, należy płukać uszy roztworem wody utlenionej, gdyż właśnie w pierwszej kolejności w uchu środkowym następuje rozwój patogenów. Jest to wypróbowany i szczególnie dobry sposób dla dzieci. Warto sięgnąć w tym czasie po środki napotne jak ciepłe zioła (np.: lipa, bez czarny) z dodatkiem soku malinowego, miodu i witaminy C.

Gardło można płukać herbatką z szałwii, tymianku i mięty lub ciepłym roztworem wodorowęglanu sodu. Antyseptyczne i przeciwzapalne działanie ma również olej z czarnuszki, którym można spryskiwać gardło

Na rynku istnieje szeroki wybór preparatów ziołowych do ssania, głównie na bazie porostu islandzkiego, tymianku, podbiału, miodu, prawoślazu, szałwii, rumianku z dodatkiem różnych olejków eterycznych. Gdy chcemy natomiast podziałać na gardło odkażająco, przeciwzapalnie i miejscowo znieczulająco to idealne są leki, w postaci sprayów na gardło na bazie dobrze przebadanej benzydaminy.

Katar, zatkane zatoki i uszy

Na katar, zatkane zatoki i uszy świetną metodą jest również roztwór wody utlenionej. Do płukania zatok są odpowiednie zestawy, dostępne w aptekach, z chlorkiem sodu (wodą morską). Do wspomnianego roztworu można dodać kilka kropli wody utlenionej (efekt będzie zdumiewający!).

Przy uciążliwym katarze pamiętajmy, że krople z substancjami obkurczającymi naczynia krwionośne błony śluzowej nosa (jak ksylometazolina, nafazolina) można stosować tylko kilka dni!

Infekcje górnych dróg oddechowych

Jeśli chodzi o infekcje górnych dróg oddechowych, to spokojnie można zastosować starą dobrą metodę tzw. inhalacji. Można zaopatrzyć się w tym celu w specjalistyczny sprzęt (inhalator) bądź zastosować tzw. „parówki” – użyć ręcznika, garnka z 1 litrem wrzącej wody z dodatkiem rumianku, tymianku oraz kilku kropli olejków eterycznych.

Zarówno w „domowym sposobie”, jak i w inhalatorze możemy zastosować wodę z sodą (wodorowęglan sodu) i olejki eteryczne. Najlepszymi olejkami na udrożnienie nosa i zatok są: olejek z drzewa herbacianego, olejek tymiankowy, olejek sosnowy, olejek eukaliptusowy, olejek lawendowy, olejek anyżowy i olejek jodłowy. Można również zastosować rozcieńczony wodą preparat: amol/aromatol. Inhalacje powinny trwać 10 – 15 minut, 2 – 4 razy dziennie.

UWAGA!: U niemowlaków należy stosować delikatne olejki eteryczne tj.: lawendowy czy olejek z drzewa herbacianego. Nie zaszkodzi również nacieranie amolem, olejkiem kamforowym lub nalewką bursztynową stóp, klatki piersiowej i pleców (szczególnie w infekcjach dolnych dróg oddechowych).

Co zrobić, jeśli wystąpi gorączka?

Gorączka jest naturalnym mechanizmem obronnym generowanym przez układ odpornościowy! Nie należy jej za szybko zbijać, tzn. jeśli jest niższa niż 38.5 – 39 °C.

Podczas gorączki najważniejsze jest nawodnienie (zioła napotne, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe), które pomaga organizmowi w walce. Z pomocą przychodzą zimne okłady lub (dla bardziej zahartowanych) chłodne kąpiele, szczególnie przy wysokiej gorączce, gdy antybiotyk jest niewłaściwie dobrany i gorączka nie ustępuje po 3 dobie przyjmowania leku.

W każdej infekcji nie można pominąć dwóch kluczowych witamin. Wspomnianej już witaminy C. Drugą witaminą, jest właściwie hormon, zwany witaminą D, która lubi obecność swoich towarzyszy: witaminy A i witaminy E (z diety! Kliknij w wybraną witaminę i zajrzyj do artykułu!) i co najważniejsze witaminy K₂.

Jedno z najnowszych badań przeglądowych dowodzi, że podanie <strong>cynku </strong>(w postaci octanu cynku) na początku infekcji w dawce 75mg/dzień skraca czas jej trwania. Dla dzieci od 10 roku życia – siarczan cynku w syropie w dawce 15 mg/dzień.

Sprawdź także >> Zioła na stres.

Sięgaj śmiało po probiotyki i zadbaj o dietę obfitującą w prebiotyki!

Probiotyki to kolejny, jakże istotny element układanki, który wspiera nasz układ odpornościowy. Nie ma wątpliwości, że probiotyki mają bezpośredni wpływ na zapadalność na infekcje, gdyż w jelicie gromadzi się aż 75% komórek limfatycznych z całego organizmu, wchodzących w tzw. GALT (z ang. gut-associated lymphoid tissue).

Aby właściwi lokatorzy zamieszkiwali nasze wnętrze, potrzebne są ku temu odpowiednie warunki, które my sami musimy im stworzyć!

Dieta jak najbardziej zbliżona do naturalnej, czyli jak najmniej przetworzona, jadłospis bogaty w produkty z dużą zawartością włókna pokarmowego, całkowity brak rafinowanego cukru, prebiotyki – substancje sprzyjające rozwojowi prawidłowej mikroflory jelitowej i spożywanie produktów fermentacji mlekowej (obecne L. plantarum): kiszone ogórki, kapusta, buraki, koreańska potrawa kimczi (właściwie wszystkie warzywa zawierające dużo wody i cukru można ukisić w domu).

Jaki probiotyk wybrać? Odpowiedz znajdziesz TUTAJ.