Zabiegi hybrydowe to przyszłość medycyny i duża szansa zwłaszcza dla pacjentów kardiologicznych. O zabiegach i płynących z nich korzyściach rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Adamem Witkowskim, kierownikiem Kliniki Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej Instytutu Kardiologii w Warszawie.
[aktualizacja: 08’2020]
Czym są zabiegi hybrydowe?
Hybryda w powszechnym rozumieniu oznacza pewnego rodzaju połączenie i współdziałający układ. Od niej swą nazwę wzięły zabiegi hybrydowe, które we współczesnej medycynie oznaczają współdziałanie różnych zespołów specjalistów na jednej i innowacyjnie wyposażonej sali operacyjnej. Oddanie się w ręce wyspecjalizowanego „Heart Teamu” to dla wielu pacjentów jedyna szansa na powrót do zdrowia.
Podstawą zabiegów hybrydowych jest wspólna praca zespołów różnych specjalności.
Zabiegi hybrydowe zakładają współdziałanie zespołów, które reprezentują różne specjalności w obrębie jednego obszaru. W przypadku kardiologii i kardiochirurgii mogą to być kardiochirurdzy współpracujący podczas zabiegu z kardiologami lub chirurdzy naczyniowi partnerujący kardiologom lub kardiochirurgom. Zespoły ściśle ze sobą współpracujące na jednej sali zabiegowej mogą otrzymać również wsparcie od innych specjalistów m.in. anestezjologów i radiologów.
W trakcie zabiegów hybrydowych u pacjentów kardiologicznych podczas jednej sesji operacyjnej współpracują ze sobą zespoły kardiochirurgów i kardiologów interwencyjnych.
Klasycznym tego przykładem jest zabieg wykonywany na pacjencie z chorobą niedokrwienną serca i z wielonaczyniową chorobą wieńcową. Kardiochirurg posługując się torem wizyjnym przez małe wcięcie wszczepia choremu pomost (najczęściej tętniczy) do gałęzi lewej zstępującej lewej tętnicy wieńcowej, a kardiolog interwencyjny wszczepia stenty w zwężone tętnice. Działania zespołu kardiochirurgicznego i kardiologicznego odbywają się w trakcie jednego (tego samego) zabiegu hybrydowego na specjalnie wyposażonej sali hybrydowej.
Sale hybrydowe – szerokie spektrum inwazyjnych zabiegów
Zabiegi hybrydowe wykonuje się na specjalnie przystosowanych salach operacyjnych, wyposażonych w innowacyjny sprzęt. Sala hybrydowa zawiera zarówno elementy kardiochirurgicznego bloku operacyjnego, jak i sali hemodynamicznej służącej do cewnikowania serca. Tego typu sale wyposaża się w tzw. angiograf naczyniowy (pełny). Można dzięki niemu zobrazować naczynia i struktury serca przy pomocy promieni rentgenowskich i dzięki podaniu tzw. kontrastu, czyli środka cieniującego. Zwykły angiograf kardiologiczny różni się od angiografu naczyniowego wielkością wzmacniacza. Angiograf pełny pozwala objąć większy obszar naczyniowy, co bardzo ułatwia przeprowadzanie złożonych zabiegów i zmniejsza dawkę promieniowania.
Sala hybrydowa zwiększa możliwości współpracy kardiologów interwencyjnych oraz kardiochirurgów.
W tego typu salach znajdują się także specjalne stoły chirurgiczne, umożliwiające m.in zmianę kąta nachylenia, co znacznie ułatwia pracę operatora. Ponadto sala hybrydowa powinna umożliwiać transfer obrazów z badań diagnostycznych wykonanych u pacjenta przed zabiegiem. Doskonałym rozwiązaniem są także lustrzane odbicia monitorów, które umożliwiają operatorowi zmianę ustawienia w stosunku do pacjenta w trakcie wykonywania zabiegu.
Sala hybrydowa wymaga odpowiedniej przestrzeni na sprzęt oraz zwiększony personel medyczny, konieczne do przeprowadzenia zabiegu.
Sala hybrydowa jest znacznie większa od sali hemodynamicznej, by pomieścić większą ilość sprzętu, lekarzy i personelu. Powinna być także wyposażona w odpowiedni nawiew laminarny, który w razie konieczności gwarantuje jałowość przestrzeni operacyjnej.
Zabiegi hybrydowe to przyszłość medycyny!
Zabiegi hybrydowe uznaje się za przyszłościowe, jednak trzeba wiedzieć, że nie mogą w pełni zastąpić chirurgii, czy zabiegów kardiologii interwencyjnej. W Polsce wciąż wykonuje się ich niewiele i nie we wszystkich przypadkach można je zastosować. Wprowadzają jednak nową jakość leczenia pacjentów kardiologicznych.
Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie zrobotyzowanych zabiegów, chociażby dlatego, że przy długo trwającej operacji roboty nie ulegają zmęczeniu. To na razie to pieśń przyszłości – ludzka praca kardiochirurga i kardiologa interwencyjnego jest jak na razie najbardziej efektywna i najtańsza.
Więcej artykułów i audycji na temat kardiologii i kardiochirurgii oraz sposobach leczenia pacjentów kardiologicznych w kategorii: Choroby serca i naczyń.
Podcast do wysłuchania
Naszym gościem jest prof. dr hab. n. med. Adam Witkowski – kierownik Kliniki Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej Instytutu Kardiologii w Warszawie.
