Uporczywy kaszel i gorsza tolerancja wysiłku to jedne z pierwszych objawów chorób płuc, które dotykają coraz młodsze osoby. Niestety, uciążliwe dolegliwości bardzo często są bagatelizowane, co znacznie opóźnia rozpoznanie i skuteczne leczenie. Wiele osób wciąż nie zdaje sobie sprawy, że schorzenia układu oddechowego, takie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc są poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia! Schorzenia układu oddechowego pogarszają jakość życia i utrudniają normalne funkcjonowanie. Jak obecnie wygląda sytuacja pacjentów z POChP w Polsce?
Przewlekła obturacyjna choroba płuc. Uwaga na podstępne objawy!
POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc to przewlekłe i poważne schorzenie układu oddechowego. Charakteryzuje się niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. To ograniczenie zwykle postępuje i wiąże się z nieprawidłową odpowiedzią zapalną płuc na szkodliwe pyły, gazy i zadymienie.
POChP uniemożliwia prawidłowe oddychanie i utrudnia normalne funkcjonowanie!
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) przewlekła obturacyjna choroba płuc to czwarta przyczyna zgonów! Szacuje się, że na całym świecie na POChP choruje nawet 380 milionów osób, z czego w Polsce około 2-3 milionów. Niestety dane nie są dokładne – większość przypadków nie jest zdiagnozowanych, rozpoznaje się zaledwie 1/4 zachorowań na POChP! Z czego wynika aż tak duża rozbieżność?
Chorzy na POChP bardzo często nawet nie wiedzą o swojej chorobie i zbyt długo ignorują pierwsze objawy, co utrudnia szybkie rozpoznanie, a także późniejsze leczenie.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc nie daje charakterystycznych objawów. Początkowo rozwija się skrycie i podstępnie, dopiero w zaawansowanym stadium POChP pojawiają się dolegliwości utrudniające normalne funkcjonowanie. Chorzy bardzo późno zgłaszają się do lekarza i bardzo często jest zbyt późno na skuteczne leczenie.
Początkowymi objawami POChP zwykle są uporczywy kaszel i zmniejszenie tolerancji wysiłku.
Od wystąpienia pierwszych objawów choroby do jej rozpoznania mija zwykle kilka, a nawet kilkanaście lat! Za niemalże 90% zachorowań odpowiada palenie papierosów (także bierne!). Choć zamiłowanie do tzw. dymka słabnie, szacuje się, że w Polsce wciąż nałogowo pali około 28-30% dorosłych. Drugą w kolejności przyczyną rozwoju POChP jest praca w dużym zapyleniu i zadymieniu. Dalej znajdują się: infekcje układu oddechowego i bierne palenie we wczesnym dzieciństwie, nawracające infekcje oskrzelowo-płucne i predyspozycje genetyczne.
Palenie papierosów to główna przyczyna rozwoju POChP!
UWAGA! POChP to podstępna i poważna choroba płuc, której nie można wyleczyć, a jedynie łagodzić jej objawy!
Przeczytaj więcej: Kaszlesz i masz zadyszkę po małym wysiłku? To może być POChP!
Chorzy na POChP potrzebują kompleksowej opieki!
Jak wiadomo, w medycynie istnieje pewna hierarchia. Z medycznego punktu widzenia są sprawy ważne i mniej ważne, jednak chorzy na POChP powinni zostać otoczeni szczególną opieką. Dlaczego POChP jest tak ważne?
Niestety według szacunkowych danych chorych na POChP wciąż będzie przybywać. Chociaż stosunkowo coraz mniej osób sięga po papierosy, to skutki nałogowego palenia są odroczone w czasie, nawet o 20 lat! Według prof. dr. hab. n. med. Adama Antczaka, pulmonologa kierownika Kliniki Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej UM w Łodzi oznacza to, że w ciągu najbliższych dwóch lat liczba chorych na POChP będzie narastać.
Narastająca liczba chorych na POChP to poważne wyzwanie dla lekarzy i zdrowia publicznego. Bardzo ważne jest całościowe spojrzenie na pacjenta i wdrożenie kompleksowej opieki!
Jak wygląda sytuacja pacjentów z POChP w Polsce?
POChP stanowi jedno z najważniejszych wyzwań z punktu widzenia zdrowia publicznego. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia powinno leżeć przede wszystkim w interesie chorego. To od niego zależy, jaki przebieg będzie miała choroba i jak będzie funkcjonował. Wszystko sprowadza się bowiem do tego, że to od szybkości postawienia diagnozy zależy skuteczność postępowania terapeutycznego.
Szybka diagnoza i odpowiednie leczenie to szansa na lepszą jakość życia pacjenta z POChP!
Samo rozpoznanie choroby może być przełomem w życiu chorego. Postawienie diagnozy umożliwia wdrożenie odpowiedniego leczenia, a także skłania pacjenta do zmiany dotychczasowego stylu życia. Wszystkie te działania podnoszą jakość i komfort codziennej egzystencji.
Uwaga na zaostrzenia POChP i choroby współistniejące!
Kluczowym aspektem leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest redukcja objawów i zapobieganie zaostrzeniom choroby. Nagłe pogorszenie stanu chorego bardzo często skutkuje przedwczesną śmiercią! Z punktu widzenia medycyny właśnie dlatego tak ważne jest niedopuszczenie do zaostrzenia POChP!
Co dziesiąty chory na POChP wymagający hospitalizacji z powodu zaostrzenia choroby umiera!
Warto mieć świadomość, że przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) zwykle diagnozowana jest po 35. roku życia. Większość chorych dowiaduje się jednak o swojej chorobie najczęściej pomiędzy 50. a 60. rokiem życia, gdy cierpią już na inne schorzenia. Choroby współistniejące mają niestety istotny wpływ na przebieg samego POChP i utrudniają leczenie.
POChP to nie tylko choroba układu oddechowego. Jej następstwa mają wpływ na ogólny stan i kondycję organizmu pacjenta!
Przewlekła obturacyjna choroba płuc wpływa na cały organizm chorego. Niesie za sobą przede wszystkim ryzyko uszkodzenia serca i naczyń. Co gorsza, im więcej chorób współistniejących ma pacjent, tym gorzej funkcjonuje w codziennym życiu. Chory cierpi nie tylko z powodu POChP, ale zwykle zmaga się także z wieloma innymi schorzeniami, które całościowo znacznie obniżają jakość życia.
Chorzy na POChP powinni być objęci kompleksową opieką. Istotne jest nie tylko leczenie farmakologiczne, ale także postępowanie niefarmakologiczne.
Leczenie niefarmakologiczne jest tak samo ważne, jak przyjmowanie leków!
Postępowanie niefarmakologiczne w przebiegu POChP jest równie ważne, co regularne przyjmowanie leków. Chorzy powinni bezwględnie rzucić palenie papierosów i wyrobów tytoniowych. Uwaga: e-papierosy nie mogą być traktowane jako alternatywa, czy terapia zastępcza! Bardzo ważna jest także aktywność fizyczna (także indywidualny program rehabilitacji pulmonologicznej) oraz szczepienia. Szczepionki przeciwko grypie i pneumokokom skutecznie zapobiegają zaostrzeniom choroby. Badania i obserwacje pokazują, że chorzy na POChP, którzy regularnie się szczepią żyją dłużej i lepiej!
Chorzy na POChP a COVID-19
Zarażenie wirusem SARS-CoV-2 może skutkować zaostrzeniem choroby, a także zaostrzyć sam przebieg COVID-19 u chorych na POChP. W przypadku pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc wzrasta także ryzyko zachorowania, jest ono co najmniej kilkanaście razy wyższe niż u ludzi zdrowych.
Ryzyko zachorowania na COVID-19 oraz cięższego przebiegu choroby i niestety także zgonu wśród chorych na POChP jest znacznie wyższe!
Skąd wynika większa zachorowalność na COVID-19 wśród pacjentów z POChP? Chorzy mają zdecydowanie większą ekspresję enzymu konwertującego angiotensynę w płucach, który jest receptorem dla wirusa SARS-CoV-2. Jednocześnie zwalczanie wirusów u chorych na POChP jest upośledzone i jeśli pacjent jest zakażony wirusem (nie tylko koronawirusem!), to przebieg infekcji wirusowej jest znacznie cięższy.
Chorzy na POChP, zakażeni wirusem SARS-CoV-2 pod żadnym pozorem nie mogą zaniechać leczenia farmakologicznego i niefarmakologicznego!
Zaostrzenia POChP w przebiegu COVID-19 skutkują nieodwracalną utratą części wentylacji płucnej. Cena takiego stanu jest wysoka – jakość życia pacjenta jeszcze bardziej się obniża. Warto mieć także świadomość, że 11% chorych na POChP hospitalizowanych z powodu zaostrzenia choroby umiera.
Co istotne, oprócz leczenia farmakologicznego i niefarmakologicznego, pacjenci z POChP powinni także bezwględnie przestrzegać zasad izolacji społecznej i, w miarę możliwości oraz wydolności oddechowej, nosić maseczki.
To może Cię zainteresować: Zapalenie płuc w dobie pandemii COVID-19. Czy można mu zapobiec?
Artykuł zrealizowany na podstawie kampanii społecznej „Płuca Polski”, mającej na celu edukację i wzrost świadomości społeczeństwa na temat chorób płuc, m.in. przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) oraz idiopatycznego włóknienia płuc (IPF).
