Nadwaga i otyłość u dzieci jest jednym z najistotniejszych problemów zdrowotnych w krajach rozwiniętych. Wśród dzieci w wieku od 7 do 12 lat występuje już u około 23% populacji i stale rośnie! Jak zapobiegać nadwadze i otyłości wśród dzieci i jak kształtowe zdrowe nawyki żywieniowe już w dzieciństwie? O tym rozmawiamy ze specjalistami z Zakładu Zdrowia Publicznego Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.
[aktualizacja 09’2020]
Czy problem nadwagi i otyłości wśród dzieci jest aż tak poważny?
Według najnowszych statystyk nadwaga i otyłość u dzieci to jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych wśród populacji poniżej 18. roku życia. Tendencje w Polsce są takie same jak w innych krajach zachodnich, a problem cały czas przybiera na sile.
Ponad 1/5 dzieci pomiędzy 7. a 12. rokiem życia ma nadwagę lub otyłość!
Za nadwagę i otyłość wśród dzieci odpowiada wiele czynników. To m.in. uwarunkowania genetyczne, spożywanie zbyt dużych ilości jedzenia (niewspółmiernych do rzeczywistego zapotrzebowania) oraz styl życia i mała aktywność fizyczna.
Zdrowotne konsekwencje nadwagi i otyłości u dzieci
W ostatnich latach coraz częściej diagnozuje się cukrzycę typu II i nadciśnienie tętnicze wśród dzieci. Jeszcze 10-20 lat temu tego typu schorzenia nie występowały wśród populacji poniżej 18. roku życia w ogóle lub pojawiały się niezwykle rzadko.
Nadprogramowe kilogramy to większe ryzyko rozwoju cukrzycy oraz nadciśnienia także wśród dzieci!
Nadwaga i otyłość wśród dzieci oraz wynikające z nich podwyższone ciśnienie, oddziaływuje na tzw. narządy docelowe. Już w wieku dziecięcym i młodzieńczym wykazują zmiany w funkcjonowaniu! U dzieci z większą wagą występuje także astma, zaburzenia snu, problemy hormonalne oraz nieprawidłowości układu ruchu. Warto mieć świadomość, że mogą wystąpić także problemy na tle emocjonalnym. Dzieci cierpiące na nadwagę i otyłość bardzo często doświadczają wykluczenia społecznego i przemocy. Nierzadko zmagają się także z depresją!
To może Cię zainteresować: Insulinooporność, pierwszy etap rozwoju cukrzycy typu 2. Baza wiedzy.
Nadwaga i otyłość u dzieci. Nie bagatelizuj problemu i zadbaj o zdrowy styl życia!
Dziecko, którego jeden z rodziców cierpi na otyłość ma 50% ryzyko, że też będzie otyłe. Jeśli oboje rodzice są otyli, ryzyko nadwagi i otyłości u ich dzieci wzrasta do 80%. Czy to wina genów, czy raczej stylu życia prowadzonego przez rodzinę?
Ważne jest zatem bardzo, żeby rodzice czy opiekunowie nie bagatelizowali problemu i próbowali pomóc dziecku.
Walka z otyłością jest trudna, ale możliwa. Istotnym elementem leczenia jest przede wszystkim zmiana trybu życia i wprowadzenie regularnego ruchu. Drugim komponentem jest zbilansowana dieta oraz zdrowe nawyki żywieniowe. Warto budować je w oparciu o piramidę zdrowego żywienia oraz wspierać dziecko i edukować je, jak powinna wyglądać prawidłowa dieta.
Piramida zdrowego żywienia powinna być podstawą budowania zdrowych nawyków!
Należy zadbać przede wszystkim, aby dziecko spożywało jak najwięcej różnokolorowych warzyw i owoców. Podstawą diety powinny być również produkty zbożowe i mleczne, mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych oraz zdrowe tłuszcze.
Ważna jest także zasada 4U:
- urozmaicona dieta,
- umiar – nie przejadamy się,
- unikanie – soli i cukrów dodanych,
- uregulowane posiłki (około 4-5 dziennie).
Podstawą zdrowego stylu życia jest regularna aktywność fizyczna – minimum 60 minut dziennie!
Zobacz także: Nadwaga u dzieci to problem, za który winę ponosimy my – rodzice!
Podcast do wysłuchania
Gośćmi Radiokliniki byli:
dr n. med. Zbigniew Kułaga – kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego Instytutu Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie. Koordynator i realizator kilku dużych ogólnopolskich badań i projektów dotyczących żywienia, aktywności fizycznej, nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży, m.in. projektu OLAF – „Opracowanie norm ciśnienia tętniczego dzieci i młodzieży w Polsce”; OLA – „Wartości referencyjne ciśnienia tętniczego polskich dzieci w wieku przedszkolnym”; „Wdrożenie zasad prawidłowego żywienia wśród kobiet w ciąży i matek karmiących i poszerzenie wiedzy o roli aktywności fizycznej dla zachowania zdrowia”; ToyBox – „Edukacja w zakresie prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej skierowana do dzieci w wieku przedszkolnym i ich rodziców oraz nauczycieli przedszkoli”. Członek Rady Naukowej Stowarzyszenia Promocji Zdrowego Żywienia Dzieci.
mgr Aneta Grajda – specjalista zdrowia publicznego, dietetyk. Absolwentka Wydziału Nauki o Zdrowiu Akademii Medycznej w Warszawie (kierunek: zdrowie publiczne, specjalność dietetyka). Pracownik Zakładu Zdrowia Publicznego Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” (stanowisko: specjalista zdrowia publicznego). Doświadczenie zawodowe to m.in. udział w realizacji badań w projekcie badawczym OLAF PL0080 oraz projekcie rozwojowym N R13 0002 06, których celem było opracowanie norm ciśnienia tętniczego, wysokości, masy ciała i wskaźnika masy ciała dla dzieci w wieku szkolnym (OLAF PL0080) i przedszkolnym (N R13 0002 06) oraz określenie częstości występowania nadwagi i otyłości w populacji dzieci polskich. Udział w realizacji programu edukacyjnego dla kobiet w ciąży i matek karmiących z zakresu wdrożenia zasad prawidłowego żywienia i poszerzenia wiedzy o roli aktywności fizycznej finansowanego przez Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Ministerstwo Zdrowia.
