Kurzajki to niewielkie brodawki pojawiające się na skórze dłoni i stóp. Zwykle nie sprawiają bólu, ale są nieestetyczne, budzą dyskomfort i wprawiają w zakłopotanie. O tym, jak leczyć kurzajki oraz o sposobach zapobiegania zarażeniu rozmawiamy z dr hab. n. med. Ireną Walecką – kierownikiem Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie, prof. CMKP, MBA, konsultantem wojewódzkim w dziedzinie dermatologii i wenerologii dla województwa mazowieckiego.
[aktualizacja: 04’2021]
Czym są kurzajki i jak można się nimi zarazić?
Kurzajki to brodawki wirusowe, które pojawiają się na skórze po zarażeniu wirusem HPV (wirus brodawczaka ludzkiego). To przypadłość, która znacznie częściej niż dorosłych, dotyka dzieci. Występowanie kurzajek warunkują także predyspozycje osobnicze.
Skóra dziecka jest cienka, wrażliwa i bardziej podatna na zakażenia wirusowe i grzybicze.
Do zakażenia może dojść przez kontakt z zarażoną osobą – bezpośrednio przez uścisk dłoni lub kontakt ze skaleczoną skórą, a także pośrednio – poprzez używanie tych samych przedmiotów. Niektóre odmiany wirusa HPV rozprzestrzeniają się także drogą płciową.
Najwięcej zakażeń odnotowuje się w miejscach dużych skupisk ludzkich: na basenie, saunie i siłowni. Wirusem brodawczaka ludzkiego można zarazić się również na skutek nieprawidłowej dezynfekcji narzędzi w salonach fryzjerskich i gabinetach kosmetycznych.
Schorzenia zwiększające podatność zakażenia wirusem HPV
Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego może być także związane z obniżeniem odporności na skutek niektórych chorób (pacjenci z HIV i AIDS) lub przyjmowaniem leków immunosupresyjnych.
Pacjenci po przeszczepach i osoby zmagające się z chorobami układowymi są bardziej narażeni na zakażenie wirusem HPV. To grupa pacjentów, u której można zaobserwować zwiększoną podatność na występowanie kurzajek.
UWAGA! Zmniejszona odporność organizmu zwiększa podatność na zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego.
Kurzajki – miejsca występowania
Brodawki najczęściej pojawiają się na dłoniach i stopach. Kurzajki są twarde i szorstkie, ale nie powodują bólu. Wyjątkiem mogą być zmiany na stopach, które wywołują dyskomfort podczas chodzenia.
Na stopach występują dwa rodzaje brodawek – myrmecie i brodawki mozaikowe.
Jedna grupa brodawek na stopach to kurzajki głębokie, czyli myrmecie. Najczęściej powodują ból i dyskomfort w trakcie chodzenia, ale zwykle nie są liczne. Druga grupa to kurzajki powierzchowne, czyli brodawki mozaikowe.
Kurzajki występujące na stopach mają inny przebieg. Myrmecie z kolei wnikają głęboko w skórę, ich odczyn jest mocniejszy i zapalny, a bolesność większa. Natomiast brodawki mozaikowe są powierzchowne i zdecydowanie łagodniejsze.
Kurzajki w miejscach intymnych
Brodawki mogą występować również na błonach śluzowych jamy ustnej i w okolicach intymnych. Zmiany na szyjce macicy mogą być zmianami wywołanymi wirusem HPV. Obserwuje się także brodawki wokół sromu, odbytu i prącia, które rosną długo i przewlekle.
Część wirusów brodawczaka ludzkiego jest onkogenna!
Brodawki w miejscach intymnych wymagają obserwacji, ponieważ mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe. Wyróżnia się także kłykciny kończyste, inaczej zwane brodawkami wenerycznymi. To duże zmiany i skupiska przerostowe przypominające ogromne masy guzowate wokół odbytu lub sromu.
Kłykciny kończyste mogą uniemożliwiać normalne funkcjonowanie.
UWAGA! Nieleczone brodawki weneryczne przekształcają się w kłykciny Buschkego-Loewensteina, które mogą niszczyć okoliczne tkanki!
To może Cię zainteresować: Atakuje Cię opryszczka? Koniecznie przeczytaj ten artykuł!
Kurzajki – rozpoznanie
Rozpoznanie kurzajek nie jest skomplikowane – doświadczeni lekarze rozpoznają je poprzez obserwację zmiany skórnej. Na skórze pojawiają się hiperkeratotyczne grudki o nierównej powierzchni i zwykle nie powodują dolegliwości bólowych. Brodawka powoduje dyskomfort lub ból tylko w przypadku specyficznej lokalizacji – na stopach lub pod paznokciem.
Rozpoznanie kurzajek nie wymaga diagnostyki i wykonywania badań. Bez problemu można rozpoznać je bez przyrządów optycznych.
Kurzajki najczęściej występują pojedynczo, ale w skrajnych przypadkach mogą rozrastać się, tworzyć kolonie i ulegać samoprzeszczepieniu na skutek pocierania lub drapania. To częste zjawisko zwłaszcza wśród najmłodszych – dzieci pocierają i gryzą kurzajki, powodując nadkażanie kolejnych miejsc i rozprzestrzenianie się zmian.
Warto wiedzieć: niektóre kurzajki płaskie mogą zniknąć na skutek uszkodzenia mechanicznego.
Większość pacjentów samodzielnie rozpoznaje kurzajki, po czym zgłasza się do lekarza dermatologa.
Kurzajki – sposoby leczenia
Sposób leczenia zależy od rodzaju kurzajek. Brodawki mogą znikać samoistnie, ponieważ po kilku miesiącach lub latach obumierają, a ich leczenie zazwyczaj ogranicza się do terapii miejscowej.
Nieleczone kurzajki są zaraźliwe, dlatego nie należy zwlekać z ich usunięciem!
Podstawą leczenia jest zamrażanie kurzajek płynnym azotem lub laserowe usuwanie zmian. Większość brodawek rozrasta się powierzchownie, jednak głęboko wrastające kurzajki wymagają łyżeczkowania, a nawet usunięcia chirurgicznego!
Metodą leczenia kurzajek jest również elektrokoagulacja, polegająca na zastosowaniu prądu elektrycznego zmiennego o dużej częstotliwości.
W leczeniu kurzajek zastosowanie mają także preparaty miejscowe, które stosowane na kilka razy dziennie przez minimum 6 tygodni mogą skutecznie wyeliminować problem. Skuteczne są także preparaty na bazie kwasu mlekowego i kwasu salicylowego, które rozpuszczają warstwę rogową.
Blizny po kurzajkach. Czy trzeba się ich obawiać?
Kurzajki zwykle nie pozostawiają szpecących blizn. Warto jednak wiedzieć, że zbliznowacenia mogą pojawić się na skutek leczenia operacyjnego lub laserowego, a także po łyżeczkowaniu.
Kurzajki ustępujące samoistnie nie pozostawiają blizn.
WAŻNE! Wirusem brodawczaka ludzkiego można zarazić się wielokrotnie, a pacjenci z predyspozycją osobniczą zmagają się z nawracającymi kurzajkami. Większość brodawek występujących w okolicach błon śluzowych jest onkogenna, dlatego nie wolno ich zaniedbywać i jak najszybciej rozpocząć leczenie.
Kurzajki – rozpoznanie, drogi zakażenia i możliwości leczenia – posłuchaj podcastu
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy z naszym gościem – dr hab. n. med. Ireną Walecką, kierownikiem Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie
To może Cię zainteresować: Drożdżak Candida – objawy kandydozy
Dobrze jest się wybrać z tym problemem do specjalisty, ja chodziłam do Instytutu Podologicznego w Rzeszowie, tam zastosowano zabiegi krioterapii, jestem bardzo zadowolona z efektów.