Atakuje Cię opryszczka? Poznaj skuteczne sposoby leczenia wirusa HSV!

Opryszczka – z pozoru błahe zakażenie tym wirusem może sprawiać trudności w rozpoznaniu nie tylko zwykłemu zjadaczowi chleba, ale również specjaliście. Pacjenci wykwity opryszczkowe mylą z zapaleniem kącików ust, czyli zajadami, a lekarze z liszajcem. Czas więc raz na zawsze rozwiać wszelkie wątpliwości i „następnym razem” stawić czoła temu uporczywemu zakażeniu.

[aktualizacja: 07’2021]

Jak dochodzi do zakażenia wirusem opryszczki?

Opryszczka jest zakażeniem wywołanym przez wirusa Herpex simplex (HSV), którego pierwszy podtyp HSV1 jest odpowiedzialny za pojawienie się opryszczki wargowej, a drugi HSV2 opryszczki narządów płciowych.

Zakażenie wirusem HSV1 jest jedną z najczęściej spotykanych infekcji wirusowych. Szacuje się, że nawet 50% dorosłych mieszkańców zachodniego świata jest nosicielami wirusa, niekoniecznie wykazując jakiekolwiek objawy.

Do pierwszego kontaktu z HSV1 dochodzi najczęściej w wieku przedszkolnym, kiedy to drogą kropelkową lub poprzez bezpośredni kontakt wirus opryszczki przedostaje się przez skórę do zwojów czuciowych i zakończeń nerwowych. Tam przez lata może przebywać w uśpieniu, aż do czasu jego reaktywacji.

W okresach obniżonej odporności wirus ponownie replikuje, atakuje komórki naskórka i skóry, powodując powstawanie pęcherzy.

Pacjenci z opryszczką wargową odczuwają świąd, pieczenie i mrowienie, które często poprzedzają pojawienie się wykwitów. One same mają postać pęcherzyków i grudek, którym towarzyszy zaczerwienienie. Po około dobie powiększająca się osutka pęka i zaczyna boleć. Zmiana goi się od 7 do 14 dni, ale infekcja ma charakter nawracający i może pojawić się nawet do kilku razy w roku.

Opryszczka to nie zajad!

Często pacjenci opryszczką nazywają „pękające kąciki ust” i odwrotnie – zajady mylą z opryszczkową osutką. Zapalenie kącików ust objawia się co prawda zaczerwienieniem, pękaniem i tworzeniem szczelin, a ciągłe ruchy ust utrudniają gojenie, w wyniku czego zmiany stają się rozmiękłe i zmacerowane. W przeciwieństwie jednak do opryszczki, która może być zlokalizowana na ustach, skórze wokół ust i w nosie, zajady dotyczą tylko i wyłącznie kącików ust! Nie tworzą one ponadto grudek i pęcherzy, a zmianom nie towarzyszy świąd!

Opryszczka – trzeba umieć odróżnić ją od liszajca!

Liszajec rozpoczyna się zazwyczaj od jednej, małej zaczerwienionej i swędzącej plamki, która z czasem przekształca się w pęcherzyk. Cechą charakterystyczną jest jego zawartość, która po pęknięciu wysycha w postaci brązowo-żółtych strupów. Liszajec „rozsiewa się” również na inne części ciała i nie jest poprzedzony żadnymi objawami zwiastunowymi.

Opryszczka – jak zapobiegać uporczywym nawrotom?

Objawy infekcji wirusem opryszczki HSV możemy skrócić, ale niestety raz zarażeni, nie pozbędziemy się wirusa do końca życia.

Aktywacja uśpionego wirusa zachodzi jednak w obecności konkretnych czynników, do których należy stres, obniżona odporność oraz ekspozycja na światło słoneczne.

Warto więc zadbać o higienę zdrowia psychicznego oraz naturalnie wspierać układ immunologiczny, by w dłuższej perspektywie zapobiegać nawrotom. Czymś co możemy zrobić od ręki, jest stosowanie pomadek ochronnych z filtrem UV, które izolując skórę od promieniowania ultrafioletowego, zapobiegają aktywacji wirusa opryszczki.

Opryszczka – czy maści, kremy i żele są skuteczne?

Podstawowym i najpopularniejszym środkiem w zapobieganiu objawom opryszczki są żele i kremy z acyklowirem  o działaniu przeciwwirusowym (acyklovir hamuje proces replikacji wirusa).

Pamiętajmy jednak, że należy je zastosować ja najszybciej, gdyż są one całkowcie nieskuteczne w sytuacji pojawienia się wykwitów, kiedy to replikacja HSV już nastąpiła. Wtedy jedyne co nam pozostaje, to łagodzić przebieg objawów przy pomocy jodyny, maści z tlenkiem cynku, środków znieczulających, przeciwzapalnego hydrokortyzonu lub keratolitycznego mocznika.

Udowodnioną skuteczność w zwalczaniu objawów opryszczki (ale również półpaśca, ospy wietrznej i wyprysku kontaktowego) ma jeden z niewielu oryginalnych polskich leków – preparat z denotywirem, którego twórcą jest prof. Zdzisław Machoń – ikona wrocławskiej farmacji. Godnymi uwagi są preparaty z docosanolem (do kupienia tutaj) – nasyconym alkoholem tłuszczowym, który stosowany był dotychczas w kosmetyce, jako emolient i emulgator.

Amerykańska Agencja ds. Leków i Żywności (FDA) zatwierdziła też docosanol, jako środek przeciwwirusowy w leczeniu opryszczki. W Polsce docosanol jest dostępny w postaci maści bez recepty. Co więcej mogą go stosować kobiety w ciąży i matki karmiące.

Terapia na opryszczkę – doustna, na nawroty opryszczki.

Jeśli zmagamy się z uporczywymi, nawracającymi opryszczkami z obfitymi wykwitami, konieczna może być konsultacja lekarska i wdrożenie terapii doustnej. Polega ona na przyjmowaniu acykloviru w tabletkach 5 razy na dobę, co 4 godziny przez 5 dni. Od niedawna acyklovir w tabletkach dostępny jest w sprzedaży bez recepty. Nie zwalnia to z konieczności zasiegnięcia porady farmaceuty, który zwróci uwagę na przeciwwskazania. Na acyklovir powinni bowiem uważać osoby z chorobami nerek.

Zioła na opryszczkę

Liście szałwii (Folium Salviae) zawierają tujon, pinen, cyneol i kamforę oraz witaminę B1 i PP. Picie naparu z szałwii pomaga w zwalczaniu opryszczki i owrzodzeń jamy ustnej. Szałwia stosowana zewnętrznie do nacierań lub pędzlowania wykazuje również działanie przeciwbakteryjne, dzięki czemu stosuje się ją także do płukania jamy ustnej, gardła, przy ropnym zapaleniu dziąseł, pleśniawkach i przy anginie.

Ziele wąkroty azjatyckiej (Centellae asiaticae herba) i jej właściwości lecznicze znane były już w świecie starożytnym – w medycynie chińskiej, indyjskiej i na kontynencie afrykańskim. Obecnie uznawany jest za surowiec adaptogenny, ze względu na wielokierunkowe działanie wzmacniające organizm. Znosi zmęczenie i aktywuje ośrodkowy układ nerwowy, hamuje postęp chorób neurodegeneracyjnych i nasila naturalne mechanizmy odporności. Azjatykozyd zawarty w surowcu wykazuje silne działanie antybakteryjne, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, leczące rany, stymulujące ziarninowanie i bliznowacenia. Pozytywnie wpływa na metabolizm fibroblastów, syntezę kolagenu i elastyny. Przyspiesza leczenie ran, oparzeń i zmian skórnych, takich jak trądzik, opryszczka, pokrzywka.

Olejek z drzewa herbacianego, dostępny w każdej polskiej aptece skutecznie działa przeciw wirusom opryszczki i grypy. Znalazł on zastosowanie również jako środek do niszczenia roztoczy w kurzu domowym, czy łagodzenia objawów po ukąszeniach owadów. Olejek wykazuje także właściwości uspokajające oraz miejscowo znieczulające. Świetnie penetruje w głąb skóry, dzięki czemu wykorzystywany jest również w licznych schorzeniach dermatologicznych.

Sprawdź też >> „10 zasad bezpiecznego używania olejków eterycznych”

Skuteczne leczenie opryszczki nie oznacza drogie!

W aptece poza typowymi preparatami na opryszczkę w postaci maści, żeli, tabletek czy surowców roślinnych można znaleźć szereg innych, niedrogich produktów, które z powodzeniem można zastosować na uporczywe wykwity. Przyjrzyjmy się kilku z nich:

1. Galusan bizmutu, czyli popularny dermatol. Ten kosztujący kilka złotych żółty proszek stosowany jest w lecznictwie od lat, jako środek ściągający, przeciwzapalny, przeciwropny, osuszający i złuszczający. Po zmieszaniu z gliceryną może również służyć do pędzlowania bolesnych opryszczek – również w jamie ustnej. Podobne właściwości ma popularna maść cynkowa.
2. Alkoholowe lub wodne roztwory fioletu gencjanowego. Działają one silnie bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo, przeciwropnie i przeciwpasożytniczo. Można je również stosować do smarowania zmian skórnych przy chorobach wirusowych (ospa, półpasiec i opryszczka).
3. Etanolowy 2-5% roztwór kwasu salicylowego, czyli doskonale znany wszystkim spirytus salicylowy jest świetnym środkiem antyseptycznym, przeciwzapalnym, złuszczającym i przeciwłojotokowym. Przeznaczony jest więc do oczyszczania i odkażania skóry, ponadto leczenia zajadów, opryszczki, owrzodzeń, wyprysków, liszajów, zapalenia łojotokowego skóry i trądziku.

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz