Łuszczyca to jedna z najczęściej występujących chorób skóry. Dotyka aż 1-5% populacji, w Polsce choruje na nią około milion osób. W zależności od przebiegu łuszczycę można podzielić na lekką, umiarkowaną i ciężką. O tym jakie są objawy łuszczycy, jak z nią żyć i jak powinno odbywać się leczenie, mówi dr hab. n. med. Irena Walecka, kierownik Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie.

[aktualizacja: 09’2022]

Łuszczyca – etiopatogeneza choroby

Etiopatogeneza łuszczcy nie jest dotychczas do końca poznana. Łuszczyca skóry należy do schorzeń autoimmunologicznych, co oznacza, że z niewiadomych przyczyn nasze ciało reaguje obronnie na własne tkanki.

Efektem jest stan zapalny skóry i przyspieszony podział komórek naskórka w rezultacie którego dochodzi do  pogrubienia i pojawienia się srebrnej łuski. Istotne znaczenie mają także czynniki genetyczne (rodzinne występowanie łuszczycy) oraz środowiskowe takie jak: stres, alkohol, narkotyki, papierosy, przyjmowanie leków, zwłaszcza beta-blokerów i niektórych antybiotyków, infekcje bakteryjne (np. próchnicze zęby!), wirusowe i grzybicze oraz urazy.

Łuszczyca skóry rozwija się, gdy zaistnieją czynniki środowiskowe. Same predyspozycje genetyczne nie muszą skutkować jej wystąpieniem.

Łuszczyca i jej typy

Wyróżnia się dwa typy choroby: łuszczyca typu I dotyka pacjentów pomiędzy 20. a 40. rokiem życia i w większości przypadków jest uwarunkowana genetycznie. Warto tutaj wiedzieć, że w przypadku, gdy oboje rodziców choruje na łuszczycę, ryzyko jej wystąpienia u dzieci sięga nawet 60-70%!

Łuszczyca typu II tzw. typu późnego, pojawia się u osób powyżej 60. roku życia. Ma łagodniejszy przebieg i raczej nie jest uwarunkowana genetycznie.

Łuszczyca występuje również wśród dzieci, także u noworodków, a im wcześniej pojawiają się zmiany skórne, tym choroba ma cięższy przebieg.

Czy każda łuszczyca skóry jest taka sama?

Łuszczyca jest schorzeniem przybierającym różne postacie. Do najczęstszych należą:

Łuszczyca zwykła

Wśród pacjentów najczęściej występuje łuszczyca zwykła, w tym jej odmiana łuszczyca plackowata (80% przypadków), gdzie zmiany najczęściej występują na skórze owłosionej głowy, w okolicy kolan i łokci, w szparze pośladkowej; łuszczyca krostkowa mogąca występować jako łuszczyca krostkowa dłoni i stóp lub jako łuszczyca krostkowa uogólniona Von Zumbusch.

Łuszczyca stawowa i łuszczyca paznokci

Wyróżnia się także łuszczycę stawową i łuszczycę paznokci. Gdy łuszczyca zajmuje paznokcie – pojawia się wtedy rogowacenie podpaznokciowe, zgrubienia, bruzdy lub plamy. Łuszczyca stawowa ma różny przebieg i nasilenie. W postaci zaawansowanej może dotknąć wiele stawów i być przyczyną inwalidztwa uniemożliwiającego poruszanie się i wykonywanie codziennych czynności.

Łuszczyca jest ogólnoustrojową chorobą zapalną, dlatego chcąc wykluczyć wszelkie ogniwa infekcji ważna jest stała opieka i współpraca wielu lekarzy specjalistów.

UWAGA! Osoby z łuszczycą częściej niż w populacji zapadają na: choroby układu sercowo-naczyniowego, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, otyłość, zespół metaboliczny czy niealkoholowe stłuszczenie wątroby.

Łuszczyca jest chorobą stygmatyzującą, a pacjenci, u których zmiany skórne są widoczne wymagają wsparcia psychologa, a nawet psychiatry. Wielu chorych zmaga się depresją, ponieważ ludzie błędnie myślą, że łuszczyca jest chorobą zakaźną i odsuwają chorych na margines życia społecznego.

Podając rękę choremu i przebywając z nim, nie zarazisz się łuszczycą!

Łuszczyca – objawy

Pierwsze objawy łuszczycy, z którymi pacjenci powinni udać się do lekarza to czerwone grudki pokryte łuską różnej wielkości, zwykle 1-2 cm, powiększające się i zlewające ze sobą w blaszki łuszczycowe obejmujące coraz to nowe obszary skóry.

Rozpoznanie objawów łuszczycy skóry dla doświadczonego dermatologa nie powinno być trudne. Pomocne są tu nieinwazyjne metody diagnostyczne, takie jak dermoskopia i wideodermoskopia, gdzie możemy zobaczyć zmianę skórną w powiększeniu. Gdy lekarz nadal ma wątpliwości co do objawów i diagnozy, może pobrać wycinek skóry w celu wykonania badania histopatologicznego.

Ważne jest prawidłowe różnicowanie objawów łuszczycy z innymi chorobami skóry, takimi jak: łojotokowe zapalenie skóry, liszaj płaski, wyprysk czy grzybica.

Charakterystyczną cechą w aktywnej łuszczycy jest objaw Köbnera, czyli pojawianie się zmian łuszczycowych po upływie 8-12 dni od uszkodzenia naskórka, na przykład w przypadku mocnego zadrapania. Częstymi symptomami są również objaw świecy stearynowej – powierzchnia zmian po zdrapaniu łuski jest błyszcząca jak świeca oraz objaw Auspitza – po zadrapaniu łuski na powierzchni zmiany pojawia się kropelkowate krwawienie, co wynika z przerośniętych naczyń włosowatych brodawek skórnych.

Zmiany łuszczycowe najczęściej (w 80%) pojawiają się na owłosionej skórze głowy oraz na łokciach i kolanach. Mogą pojawić się również w okolicach kręgosłupa lędźwiowego.

UWAGA! Jeśli łuszczyca zlokalizowana jest na owłosionej skórze głowy, w szparze pośladkowej i dodatkowo zajęte są płytki paznokciowe, należy przeprowadzić diagnostykę pod kątem wykluczenia łuszczycy stawowej.

Zmiany skórne w łuszczycy mogą być zlokalizowane tak naprawdę w każdej części ciała. Objawy łuszczycy mogą dotknąć także narządów intymnych, co jest bardzo trudne do leczenia, a dla pacjenta bolące i krępujące. Poza tym pacjentom z różnymi postaciami łuszczycy praktycznie cały czas towarzyszy świąd, co niestety bardzo przeszkadza w codziennym życiu.

Trzeba pamiętać, że łuszczyca to nie tylko choroba skóry, atakuje także ⇒ narządy wewnętrzne, w tym m.in. układ kostno-stawowy, układ krążenia, układ pokarmowy i dlatego pacjent z łuszczycą powinien być pod opieką lekarzy wielu specjalności! To powinno być leczenie skoordynowane.

Łuszczyca – sposoby leczenia

„Czy łuszczyca jest chorobą uleczalną i jak odbywa się leczenie łuszczycy?” – to najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

„Łuszczyca jest chorobą zaleczalną, ale niestety nieuleczalną ze względu na jej podłoże genetyczne, autoimmunologiczne i środowiskowe, jednakże przy odpowiednim leczeniu można osiągnąć niemalże całkowitą remisję” – tłumaczy dr Irena Walecka.

Sposób leczenia łuszczycy zależy od jej rodzaju oraz czynników środowiskowych. W przypadku łuszczycy lekkiej stosuje się leczenie miejscowe, a w umiarkowanej i ciężkiej postaci – leczenie ogólne, klasyczne. Jeśli terapia nie przynosi zamierzonych efektów, można zastosować leczenie biologiczne.

Metoda leczenia tak naprawdę zależy od tego, z jaką postacią łuszczycy mamy do czynienia. Każda łuszczyca jest inna, ma różny przebieg, inne uwarunkowania, a poza tym każdy pacjent wykonuje inny zawód (o czym szerzej w audycji!).

Aby leczenie łuszczycy było skuteczne, przede wszystkim trzeba dobrze poznać pacjenta, do czego służą m.in. ankiety, które wypełnia pacjent oraz wskaźniki, na podstawie których lekarz określa, z jakiego typu łuszczycą ma do czynienia, są to:

  • wskaźnik BSA (ang. Body Surface Area) – powierzchni zajęcia skóry,
  • wskaźnik PASI (ang. Psoriasis Area and Severity Index) – stopnia nasilenia zmian łuszczycowych,
  • wskaźnik DLQI (ang. Dermatology Life Quality Index) – bardzo istotny wskaźnik określający stopień jakości życia pacjenta z łuszczycą.

Na podstawie zebranego wywiadu lekarz jest w stanie stwierdzić stopień nasilenia łuszczycy i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Ten artykuł może Cię zainteresować: Żywokost – zastosowanie w medycynie.

Życie z łuszczycą

W przypadku pojawienia się zmian skórnych należy zgłosić się do lekarza dermatologa. Samodzielne leczenie w przypadku łuszczycy nie jest dobrym rozwiązaniem!

Łuszczyca to nie koniec świata, dlatego kluczowym jest dobre nastawienie i chęć leczenia” – mówi dr hab. n. med. Irena Walecka.

Chorujący na łuszczycę powinni dbać o skórę, dbać o jej stan i unikać jej przesuszania. Ważne jest, aby unikać rozdrapywania i zrywania łusek. Odpowiednia pielęgnacja pomoże zachować nie tylko dobry wygląd skóry, a także samopoczucie.

Łuszczyca – objawy, diagnostyka i leczenie  – podcast do wysłuchania

O objawach łuszczycy i jej leczeniu rozmawialiśmy z  dr hab. n. med. Ireną Walecką, kierownikiem Kliniki Dermatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie.


ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

ZapiszZapisz

Jakkolwiek to zabrzmi, uważam się za człowieka renesansu. Potrafię odróżnić kość klinową od kości jarzmowej, ale także Bacha od Offenbacha. Wyznaję zasadę zawartą w sentencji Horacego „Carpe diem” – chwytaj dzień. Każda chwila naszego życia może być piękna, jeśli ją tak wykreujemy, no i… jeśli będziemy zdrowi. Jak mawiają Polacy „zdrowie jest najważniejsze”. Radioklinika chce być i jest w tym pomocna, dlatego z radością biorę udział w tym projekcie.

Zapytaj lub skomentuj:

Napisz komentarz
Podaj swoje imię